بررسی هویّت ملّی در شاهنامه با تکیه بر مولفه‌های هویّت فرهنگی

شاهنامه فردوسی اثری سترگ است که به دلیل توجه و بازآفرینی هویّت ملّی ایرانیان از اهمیت بسیار زیادی در مطالعات و بررسی‌های جامعه‌شناسانه برخوردار است. حکیم فرزانۀ طوس با تکیه بر عناصر محوری هویّت‌ساز ازجمله مولفه‌های هویّت فرهنگی ایرانیان، سعی در پیوند دادن ایرانیان با تاریخ و پیشینۀ کهن و غنی فرهنگی آنان داشت تا بتواند در مقابل هجوم تازیان و تلاش آن‌ها برای از میان بردن تاریخ، هویّت و قومیت ایرانیان سد محکمی بسازد. پژوهش پیش‌رو به‌شیوۀ توصیفی تحلیلی بر مبنای روش سند کاوی و مطالعات کتابخانه‌ای به بررسی و تحلیل مبانی هویّت فرهنگی در شاهنامه در جهت تقویت ارکان هویّت ملّی در این اثر سترگ و کاخ بلند نظم فارسی پرداخته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که فردوسی با دقّت و تامل مفاهیمی چون دادگری، خردورزی، دانش و شادی را به‌عنوان مولفه‌های هویّت‌ساز به لحاظ فرهنگی مدّنظر قرار داده است تا با تاکید و توجه به این مولفه‌ها، هویّت ایرانی را که با تاخت‌وتاز و هجوم اقوام بیگانه در معرض خطر نابودی قرار گرفته بود، با زبان شیوا و تکیه بر تاریخ اساطیری و روایی ایران‌زمین، پاسداشت نماید.