تبیین منطق جغرافیای- اقتصادی نقش‌یابی‌کشورها در تغییر نظم جهانی؛ مطالعه موردی 8 کشور

تغییر در نظم جهانی موضوعی است که به صورت پربسامدی در محافل سیاستگذاری در حال طرح است. در این راستا پژوهشگران مختلفی نسبت به تبیین جانمایی جدید کشورها در این نظم در حال تغییر کوشیده‌اند. مساله پژوهش حاضر آن است که به منظور تمهید مقدمات لازم برای توسعه‌ی راه‌حل‌های مورد نیاز برای جمهوری اسلامی ایران در دوره‌ی تغییر نظم جهانی شناخت عمیق و دقیقی را نسبت به وضعیت جغرافیای سیاسی و جغرافیای اقتصادی را ارائه دهد. فهم دقیق بافت قدرت در حال شکل‌گیری در محیط جغرافیایی ایران به سیاست‌گذار کمک می‌کند تا موضعی دقیق و سنجیده را در روابط خارجی شکل دهد. یافته‌های مقاله مبتنی بر روش مطالعه موردی کیفی ابزاری انجام شده است و از نوع تحقیق تحلیلی می‌باشد. اطلاعات و مواد اولیه تحلیل به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از کتب و مقالات علمی و همچنین وبگاه‌های معتبر و یا مرجع به‌دست‌آمده است. این پژوهش معنقد است در این تغییر نظم، ابرقدرت‌ها اگرچه در ظاهر در حال تعامل با یکدیگر هستند اما در زیر پوست جغرافیا، در حال هدف قرار دادن زنجیره‌های ارزش و تامین یکدیگر هستند؛ نکته دیگر آنکه در دنیای جدید که دنیایی تکه‌تکه‌شده است، پدیده‌هایی نظیر تحریم، پلت‌فرم‌های مالی و بانکی، زنجیره‌های ارزش جهانی و منطقه‌ای، میزان کارکرد ارز جهان‌روا، حمایت‌گرایی و سیاست‌های صنعتی، تحولات فناورانه و نحوه تسری آن در فضای جهانی، رقابت بر سر دسترسی به مواد اولیه حیاتی و... شکل جدیدی به خود خواهند گرفت.