تعیین منشا شوری با استفاده از رخساره‌های هیدروشیمیایی (hfe) و ایزوتوپی (h2 و o18) آب زیرزمینی دشت یزد

با توجه به روند افزایش استحصال آب از آبخوان به دلیل توسعه در بخش‌های خانگی، صنعتی و کشاورزی و همچنین خشک‌سالی‌های اخیر که منجر به کاهش حجم منابع آب سطحی و منابع آب زیرزمینی گردیده، فشار بر آبخوان دشت یزد به منظور تامین آب در مصارف مختلف افزایش یافته که از پیامدهای آن کاهش ذخیره استاتیک آبخوان بوده است. کاهش کمی منابع آب زیرزمینی و بالا رفتن شدید املاح و تغییر در کیفیت از جمله اثرات کمی و کیفی بروی آب زیرزمینی بوده است، به گونه‌ای که در مهر و موم‌های اخیر میزان شوری در بخش‌های مختلف آبخوان افزایش یافته است. بنابراین در مناطق خشک ایران مرکزی، تعیین منشا شوری و کیفیت منابع آب زیرزمینی که یکی از عوامل تضمین‌کننده توسعه پایدار در این منطقه می‌باشد، اهمیت دوچندانی خواهد داشت. لذا در این تحقیق، به بررسی هیدروشیمیایی، ایزوتوپی (δ18o وδ2h) و سپس نسبت‌های یونی، دیاگرام‌های ترکیبی و همچنین از دیاگرام تحولات رخساره‌ای هیدروشیمیایی(hfe) ، جهت شناسایی منشا شوری منابع آب زیرزمینی دشت یزد در راستای مدیریت بهینه این منبع اقتصادی ارزشمند در این منطقه پرداخته شده است؛ بنابراین به‌طورکلی منشا شوری در محدوده آبخوان آبرفتی یزد، عواملی چون برهمکنش‌های سنگ – آب و انحلال تبخیری‌ها، در بخش‌های شمال شرق، شرق و جنوب شرقی می‌باشد. در بخش‌های شمال شرق و شرق به دلیل قرارگیری باند نئوژن به عنوان سازند شورکننده در مجاورت آبخوان، احتمال افزایش نفوذ و هجوم آب شور بیشتر از این نواحی، درصورت ادامه برداشت بی‌رویه و افت شدید سطح آب زیرزمینی و همچنین آلودگی منابع آب زیرزمینی حاصل از آب برگشتی ناشی از کشاورزی، فاضلاب خانگی در محدوده آبخوان را منجر می‌شود.