تاثیر کرونا بر فرایند حسابرسی مستقل

همه‌گیری کرونا اقتصاد جهانی را وارد بدترین رکود کرده و مشاغل مختلف را تحت تاثیر قرار داده که بدون شک حرفه حسابرسی نیز تحت‌ تاثیر این شرایط فاجعه‌بار قرار گرفته است. با توجه ‌به اهمیت صدور گزارش حسابرسی مستقل برای سازمان‌ها و شرکت‌ها در تمام شرایط به‌خصوص در شرایط همه‌گیری کرونا، در این پژوهش به بررسی تاثیر کرونا بر فرایند حسابرسی مستقل در سه مرحله برنامه‌ریزی، کسب شواهد و گزارشگری پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش، افراد شاغل در حرفه حسابرسی با رده حداقل حسابرس ارشد در سازمان حسابرسی یا موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران هستند. ابزار گردآوری داده‌های پژوهش، پرسش‌نامه است. آزمون‌های میانگین جامعه و فریدمن، آزمون‌های آماری پژوهش هستند و از نرم‌افزار spss برای تحلیل داده‌های گردآوری‌شده، استفاده شده است. نتایج داده‌ها برگرفته از 315 پرسش‌نامه جمع‌آوری‌شده نشان می‌دهد همه‌گیری کرونا بر فرایند حسابرسی مستقل در حوزه‌هایی به شرح زیر تاثیر داشته است. زمان‌بندی اجرای روش‌های حسابرسی، تعیین سطح اهمیت گروه معاملات و مانده‌حساب‌ها، تشخیص و ارزیابی خطر تحریف بااهمیت در صورت‌های مالی، روش‌های جمع‌آوری شواهد، کفایت و مربوط بودن شواهد جمع‌آوری‌شده، قضاوت حسابرس ضمن اظهارنظر، تعدیل بندهای گزارش حسابرسی و زمان صدور آن. همه‌گیری کرونا بر این دو حوزه از کسب شواهد و گزارشگری تاثیر نداشته است؛ استفاده از روش‌های جایگزین مانند حسابرسی از راه دور و گردآوری شواهد الکترونیکی از قابلیت شواهد حسابرسی نکاسته و همه‌گیری کرونا به‌کارگیری قضاوت حرفه‌ای حسابرسان در حوزه تعیین نوع اظهارنظر (به‌عنوان مردود یا عدم اظهارنظر به‌جای مشروط) را افزایش نداده است.