بررسی آلودگی های اکولوژیکی علف کش های اراضی غلات در اکوسیستم های آبی

کاربرد آفت کش ها در بخش کشاورزی می تواند به طور ناخواسته آلودگی های مخربی در اکوسیستم های آبی ایجاد کند. به منظور بررسی آلودگی ناشی از کاربرد چهار ترکیب علف کش تجاری مورد استفاده در اراضی غلات کشور روی گیاه عدسک آبی، آزمون سم شناسی گیاهی استاندارد ) lemna test ( به صورت غلظت-پاسخ و در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هشت غلظت مختلف از مادۀ موثر هر یک از علف کش های پینوکسادن+ کلودینافوپ- پروپارژیل، مت سولفورون-متیل+ سولفوسولفورون، 2,4-d ، بروموکسینیل+ اِم سی پی ای و شاهد بدون مصرف علف کش بود. ارزیابی کارآیی، براساس بازدارندگی سرعت رشد نسبی سطح برگ ) rgr ( عدسک آبی، بعد از هفت روز انجام شد. نتایج مقادیر ec50 حاصل از برازش معادلات لگاریتم لجُستیک ترکیبات مورد مطالعه روی گیاه عدسک آبی در محیط کشت، نشان داد علف کش بروموکسینیل+ اِم سی پی ای با 0/51 ec50 میکروگرم بر لیتر، بیشترین کاهش را در سرعت رشد نسبی سطح برگ عدسک آبی در مقایسه با سایر علف کش ها ایجاد کرده است. سمیّت بالای بروموکسینیل+ اِم سی پی ای را می توان به خصوصیات فیزیک وشیمیایی و جذب سریع آن به درون سلول گیاهی نسبت داد. 2,4-d با 87/97 ec50 میکروگرم بر لیتر، کمترین کارآیی را روی عدسک آبی از خود نشان داده است. میزان آلودگی ناشی از کاربرد چهار علف-کش مورد بررسی به این ترتیب است: بروموکسینیل+ اِم سی پی ای < پینوکسادن+ کلودینافوپ-پروپارژیل < مت سولفورون-متیل + سولفوسولفورون < 2,4-d .