توانایی 15 گیاه زراعی تله در مهار گل جالیز آفتابگردان (orobanche cuma)

برای بررسی کارایی گیاهان تله، در کنترل گل جالیز آفتابگردان ) orobanche cumana ( دو آزمایش گلدانی در شهرستان سنقر در سال 1399 انجام شد. ابتدا 15 گیاه تله )ارزن مرواریدی، ذرت، سورگوم، کنجد، خلر، کلزا، ماشک گل-خوشه ای، گوار، لوبیا چشم بلبلی، تاج خروس علوفه ای، گندم، جو، شبدر سفید، یونجه و کتان( از نظرتوانایی تحریک جوان هزنی انتحاری بذر گل جالیز در آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار بررسی شدند. برای ایجاد یکنواختی و اطمینان از حضور بذر انگل در هر گلدان، مقدار 200 میلی گرم بذر گل جالیز آفتابگردان به خاک هر گلدان اضافه شد. گیاهان تله در تاریخ 1399/2/23 کشت و هشتاد روز بعد برداشت شدند. سپس نیمه بالایی خاک گلدان ها که در صورت عدم کارآیی گیاه تله حاوی بذرهای گل جالیز می باشند داخل گلدان های پلاستیکی ریخته شد تا با کشت آفتابگردان )توده محلی سنقر( در آزمایش دوم، رویش احتمالی انگل در حضور میزبان پس از یک دوره رویش گیاه تله ارزیابی شود. علاوه بر این در دو تیمار شاهد )با و بدون آلودگی مصنوعی به بذر گل جالیز( نیز آفتابگردان کشت شد. سه ماه بعد بوته های آفتابگردان و هر نوع اندام رویشی گل جالیز در هر تیمار برداشت و وزن خشک آنها تعیین شد. آزمایش اول نشان داد که در هیچیک از گلدان های گیاهان تله گیاهچه یا گره آلودگی گل جالیز مشاهده نشد. به عبارتی تمامی گیاهان مورد بررسی نقش گیاه تله را ایفا کرده اند.یافته های بخش دوم آزمایش نیز حاکی از آن است که وزن خشک ساقه و ریشه آفتابگردان بعد از تناوب با گیاهان تله در سطح احتمال 1% و وزنخشک کل گل جالیز در سطح 5% اختلاف آماری معنی دار داشتند. از آنجا که دو تیمار گندم و جو توانستند بعد از تیمار شاهد بدون گل جالیز کمترین آلودگی را در کشت بعدی خود )آفتابگردان( ایجاد کنند کشاورزان میتوانند با تکرارکشت گندم و جو گامی موثر در حذف بذر گل جالیز از بانک بذر خاک بردارند.

effectiveness of 15 trap crops for sunflower broomrape (orobanche cumana) control

in order to assess the effectiveness of trap crops for sunflower broomrape (orobanche cumana) control,two pot experiments were conducted in songhor city in 2020. first, 15 trap crops (pearl millet,corn, sorghum, sesame, grasspea, oilseed rape, hairy vetch, guar, cowpea, forage amaranth, wheat,barley, white clover, alfalfa and flax) were investigated for their ability to induce suicidal germinationof broomrape seeds in a completely randomized design with five replications. to ensure uniformityand the presence of parasite seeds in each pot, 200 mg of broomrape seeds were added to the soil ofeach pot. the seeds of the trap plants were planted on 13 may 2020 and harvested eighty days later.then, the top half of the soil in the pots, in case the trap crops were not effective, was transferred intoplastic pots to evaluate the possible growth of parasite in the presence of the host i.e., sunflower (localecotype of songhor) in the second experiment, after a period of trap crop growth . in addition, twocontrol treatments (with and without artificial use of broomrape seeds) were also cultivated. threemonths later, the sunflower plants and each type of vegetative organ of the broomrape in each treatmentwere harvested and their dry weight was determined. the results showed that no broomrapeseedling or nodes were observed. in other words, all the 15 crops have played the role of a trap plant.the findings of the second experiment also indicated that the root and stem dry weight of sunflower,after rotation with trap plants, and the dry weight of broomrape had a statistically significant differenceat the level of 1% and 5% probability, respectively.