جایگاه کلان داده ها در روش پژوهش علوم اجتماعی با معرفی نرم افزارهای کاربردی

افزایش نفوذ اینترنت در بین اقشار مختلف، در کنار گسترش شبکه‌های اجتماعی، انواع پلتفرم‌های مالی، پیام‌رسان‌ها، اپلیکیشن‌های خدماتی و ... به تدریج باعث فزونییافتن مقدار داده‌های تولید شده توسط مردم شده است. حجم فراتر از حد تصور این داده‌ها که در بسترهای گوناگون و با اهداف متفاوت تولید شده‌‌اند، به تدریج آنها را تبدیل به منبعی غنی برای تحقیقات اجتماعی کرده است. علی‌رغم مباحث زیادی که حول کلان‌داده‌ها و کاربرد هوش مصنوعی در شناسایی و استخراج ایده‌های پژوهشی از دل آنها در حداقل برخی محافل علمی علوم اجتماعی ایران در جریان است، استفاده کاربردی و عملیاتی از این داده‌ها در عمل با دشواری‌های روبرو است. این مقاله سعی دارد ضمن تشریح مسائل پیش‌روی تحلیل داده‌های بزرگ در فضای تحقیقات علوم اجتماعی ایران امروز، به معرفی چند نرم‌افزار و ابزار کاربردی در این حوزه بپردازد. از جمله موارد قابل ذکر می‌توان به نرم‌افزار gephi (نرم‌افزاری متن‌باز و مبتنی بر شبکه برای تجسم و تحلیل داده‌های پیچیده شبکه‌ای) و نرم‌افزار pajek (نرم‌افزاری شبکه‌محور و دارای ابزارهایی چون الگوریتم‌ مرتب‌سازی، کاوش و خوشه‌بندی)، نرم‌افزار r studio، ابزار ngram، ابزار looker studio و فناوری hadoopاشاره کرد که هریک کاربردهای خاص خود را دارد. در این مقاله سعیشده است با معرفی دقیق‌ترموارد قابل کاربرد در تحلیل کلان‌داده‌ها، مسیری برای خلق ایده‌های پژوهشی ترسیم گردد.