دگرگونی نسلی در زندگی علمی دانشگاهی (موردمطالعه: دانشگاه تهران، تربیت‌مدرس و شهید بهشتی)

در دهه های اخیر دگرگونی‌هایی در دانشگاه‌های ایران روی داده است که قابل‌تامل است. هدف این پژوهش، مطالعۀ کیفی تحولات نسلی دانشگاهیان و علل و پیامدهای آن در نیم‌قرن گذشته است. روش تحقیق کیفی و از نظریۀ زمینه ای استفاده شده است. نمونه‌ها به‌صورت هدفمند از میان استاد تمام‌های سه دانشگاه تهران، تربیت‌مدرس و شهید بهشتی انتخاب شدند. داده‌ها با 52 مصاحبه اکتشافی اشباع شد و با نرم‌افزار اطلس تی‌آی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که اخلاق‌مداری و رعایت هنجارهای آکادمیک به‌سمت امور صنفی و ارتقاء پیش می‌رود، پول و منفعت فراتر از علم رفته است، شیوه جامعه‌پذیری از استاد شاگردی به دانشجو محوری تقلیل یافته است، ارتباط عاطفی حضوری به تعامل علمی غیر حضوری تبدیل شده است، سنت اقامت در پردیس به فعالیت بیرون از پردیس تغییر یافته است. نتیجه اینکه به‌رغم مشترکات میان سه نسل، دگرگونی در سبک زندگی علمی دانشگاهیان اتفاق افتاده و دانشگاه نخبه‌گرایانه آموزشی به‌سمت دانشگاه توده‌گرایانه و کارآفرین پژوهشی پیش‌می‌رود. درآمدزایی از علم، ارزش‌های ذاتی آن را تحت‌تاثیر قرار داده و کمیت بر کیفیت غلبه کرده است.