سلامت در سپهر رسانه‌های اجتماعی

رسانه‌های اجتماعی امروزه به بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی تبدیل شده و جنبه‌های مختلف آن را تحت‌تاثیر خود قرار داده‌اند. «برقراری ارتباط با دوستان و اعضای خانواده» در صدر دلایل استفاده جهانی از رسانه‌های اجتماعی، می‌تواند بازگوکنندۀ فرصت‌های حاصل از حضور رسانه‌های اجتماعی در سپهر ارتباطی باشد. نگاهی به مطالعات انجام شده در این حوزه نشان می‌دهد که به رغم تاکید بر مزایای حاصل از رسانه‌های اجتماعی، معایب و آسیب‌های این رسانه‌ها نیز به حدی است که نمی‌توان به بهانۀ مزایا و فواید گستردۀ آنها چنین آسیب‌هایی را مورد چشم‌پوشی قرار داد. با گذشت حدود دو دهه از نقش پررنگ رسانه‌های اجتماعی، مطالعات انجام شده همچنان نتوانسته‌اند به شواهد مستحکم و قابل اتکایی در خصوص تاثیر این رسانه‌ها به‌ویژه در حوزه سلامت دست یابند. چنین شکاف تحقیقاتی در مطالعات رسانه‌های اجتماعی، ضرورت تلاش برای رفع چنین شکاف تحقیقاتی را مورد تاکید قرار می‌دهند. در کنار عوامل فرهنگی - اجتماعی، یکی از دلایل شکاف تحقیقاتی موجود را می‌توان به‌سرعت توسعۀ رسانه‌های اجتماعی، به ویژه در یک دهه گذشته، نسبت داد که فرصت مطالعه پیرامون اثرات مختلف این رسانه‌ها را، به ویژه در حوزه ارتباطات سلامت، با محدودیت‌هایی مواجه کرده است. پژوهش حاضر درصدد، تحلیل مطالعات مروری نظام‌مندی است که به بررسی مطالعات انجام شده در حوزۀ رسانه‌های اجتماعی و سلامت پرداخته‌اند. باتوجه‌به فراوانی رسانه‌های اجتماعی، در این پژوهش ضمن جستجوی عبارات و واژه‌های «سلامت»، «سلامت فیزیکی»، «سلامت روان»، «رسانه‌های اجتماعی» و «شبکه‌های اجتماعی» از پایگاه‌داده‌های قابل‌دسترس، همچنین نام هر یک از پراستفاده‌ترین رسانه‌های اجتماعی در عرصۀ جهانی (حدود 15 مورد) همراه با سه عبارت مرتبط با سلامت مورد جستجو قرار می‌گیرند، تا مجموعه کاملی از آخرین تحقیقات انجام شده گردآوری شود. معرفی فرصت‌ها و تهدیدهای حاصل از رسانه‌های اجتماعی در حوزۀ سلامت، و نیز معرفی شکاف تحقیقاتی موجود از جمله نتایجی است که پژوهش حاضر به آنها پاسخ می دهد. استفاده کارآمد از رسانه‌های اجتماعی با هدف ارتقاء سلامت از جمله پیشنهادهای کاربردی این پژوهش است.