بومیان دیجیتال، حاکمان مهاجر: در باب معنا و امکان حاکمیت فرهنگی

در چارچوب اصطلاحات معرفی‌شده توسط مارک پرینسکی در ابتدای قرن بیست ویکم، تحت عناوین «بومی دیجیتال» (نسل زد و بعدتر) و «مهاجر دیجیتال» (نسل‌های قبلی)، پرسش مقاله حاضر این است که آیا مهاجران دیجیتال، می‌توانند بر بومیان دیجیتال «حاکمیت فرهنگی» داشته باشند؟ پاسخ این سوال در وهله اول بستگی به نوع مواجهه‌ای دارد که با دیدگاه پرینسکی در خصوص تقابل بومی دیجیتال - مهاجر دیجیتال و نیز توصیه‌های او برای تغییر نظام آموزشی به‌منظور انطباق با بومیان دیجیتال داریم. به نظر می‌رسد پاسخ پرسش مزبور در پرتو رویکرد پرینسکی منفی باشد؛ زیرا فرهنگ (یا خرده‌فرهنگ) بومیان دیجیتال، تحت‌تاثیر فضای مجازی و رسانه‌های متکثر و متنوع شخصی، چنان متفاوت از فرهنگ مهاجران دیجیتال است که معنا و امکان تحقق حاکمیت فرهنگی به معنای سنتی آن در ایران را منتفی می‌کند. اما بر اساس دیدگاه همچنان می‌توان از نوعی حاکمیت فرهنگی بر بومیان دیجیتال سخن گفت که مختصاتی متمایز نسبت به حاکمیت فرهنگی از نوع مداخله حداکثری دولت و مبتنی بر سندنویسی فرهنگی دارد.