تخریب محیط زیست به مثابه جنایت بین‌المللی تا حق سلامت کودکان (از قواعد ماهوی تا شکلی)

در دهه‌های اخیر با شکل‌گیری جنبش‌های حمایت از بزه‌دیدگان، بحث حمایت از کودکان بزهدیده نیز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. کودکان به عنوان یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه بیش از دیگر بزه‌دیدگان نیازمند حمایت و مراقبت هستند. از این رو اسناد بین‌المللی‌ توجه ویژه‌ای به حمایت از حقوق کودکان بزه‌دیده مبذول کرده‌اند. یکی از حقوق بنیادین کودکان بزه دیده، حق بر مشارکت در فرایند کیفری می باشد. کودک بزه‌دیده باید این حق را داشته باشد که همانند بزرگسالان، در تمام مراحل فرایند کیفری مشارکت فعال داشته باشد و بتواند دیدگاه‌ها و نظرات خودش را آزادانه بیان کند. در همین راستا در اسناد بین المللی متعددی مانند بند دوم ماده 12 کنوانسیون حقوق کودک و پاراگراف 21 اعلامیه رهنمودهای عدالت در موضوعات مرتبط با کودکان بزه دیده و گواه جرم، به حق بر مشارکت کودکان بزه‌دیده در فرایند کیفری اشاره شده است. مطابق مفاد ماده 12 کنوانسیون و تفسیر کمیته حقوق کودک از این ماده، اعمال حق مشارکت کودکان در فرایند کیفری در پنج مرحله آماده سازی کودک، شنیدن کودک، ارزیابی اهلیت کودک، ترمیم و جبران خسارت صورت می‌گیرد. از سویی دیگر رعایت حق مشارکت کودکان بزه دیده مختص نظام‌های کیفری ملی نیست و در نظام عدالت کیفری بین المللی نیز این حق مورد توجه قرار می گیرد. در همین راستا در پرونده توماس لوبانگا به کودکان بزه دیده اجازه مشارکت داده شد. همچنین دادستانی دیوان کیفری بین المللی در سال 2016 سندی تحت عنوان خط مشی در مورد کودکان صادر کرد که گامی بلند در راستای تحقق حق مشارکت کودکان بزه دیده در دیوان می باشد.