صورت‌ و سیرت‌ هیئات مذهبی در گذر تاریخ از منظر معارف اسلامی

جهت تحلیل و بررسی هر امری، باید ارکان و پایه‌های اصلی آن را شناخت. در این صورت است که به هنگام تزاحم، توان تشخیص اولویت‌ها و تقدیم اهم بر مهم، وجود خواهد داشت. در دایره دین، ظاهر و باطن، صورت و سیرت و احکام و اخلاق و عقاید درهم‌تنیده هستند و عمیق‌ترین معارف در ظاهری‌ترین مراتب اعمال بیان شده است. در همین راستا یکی از مسائل مهم در هیئات و آیین‌های حسینی نیز، توجه به ظاهر و باطن یا همان صورت‌ و سیرت‌ است. مراد از صورت‌ها، همان ظواهر و قالب‌ها هستند و مقصود از سیرت‌ها، همان روح کلی، باطن و حکمت موجود در ورای اعمال و افعال هستند. صورت‌ها وظیفه دارند سیرت‌ها را انعکاس دهند. این پژوهش در صدد آن است که با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از روش کتابخانه‌ای در گردآوری داده، پس از توصیف مجالس و هیئات مذهبی در یک سیر منسجم تاریخی، تعدادی از مهم‌ترین صورت‌ها و سیرت‌های آن‌ها را باتوجه‌به معارف اسلامی برگرفته از آیات و روایات، مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.