بررسی علل تاثیرگذاری و جریان‌سازی کتاب روضه‌الشهدا

کتاب «روضه‌الشهدا» نوشته ملاحسین کاشفی مشهورترین و تاثیرگذارترین کتاب تاریخ عاشورا و حتی سرآمد ادبیات عاشورایی فارسی دانسته شده است. این کتاب که در ابتدای قرن دهم هجری نوشته شده، از جهات متعدد بر عزاداری برای امام حسین علیه‌السلام اثرگذار بوده تا آنجاکه مدتی بعد از نگارش این کتاب نام مجالس عزاداری به روضه‌خوانی تغییر پیدا می کند و نه‌تنها به کسی که این کتاب را می خواند بلکه به هر مصیبت‌خوانی عنوان «روضه خوان» اطلاق می شود. اغلب، این کتاب را نخستین مقتل فارسی دانسته اند و برخی مقتل فارسی ابوالمفاخر رازی را؛ بااین‌حال کسی منکر جریان‌سازی روضه‌الشهدا نشده است. جالب اینکه انتقادات جدی محتوایی که از سوی نویسندگان و عالمان متعدد شیعه مانند شهید مطهری، علامه شعرانی و محدث نوری به محتوای روضه‌الشهدا گرفته شده، نتوانسته از جایگاه این کتاب در عامه مردم بکاهد. در نوشتار حاضر برای پاسخ به این چرایی با روش مطالعه کتابخانه ای و بررسی متون سراغ مواردی مانند شیوایی و گیرایی نثر کتاب، داستانی بودن متن و آمیختگی آن به گونه های مختلف نوشتاری مانند شعر و حدیث و داستان و نیز بهره مندی از دانش های مختلف به‌خصوص غیر شیعی در کنار رویکرد صوفیانه آن رفته ایم.