ارزیابی توسعه کارست بر اساس هیدروژئولوژی چشمه های کارستی استان اردبیل و بررسی نقش تکتونیک و لیتولوژی در توسعه آن

بررسی ساختار منطقه و ویژگی های هیدروژئولوژی چشمه های کارستی می تواند راهنمای مناسبی برای ارزیابی توسعه کارست در یک منطقه باشد. بدین منظور در این پژوهش، از نقشه ی زمین شناسی استان اردبیل برای مشخص کردن سازندهای زمین شناسی منطقه، از لایه های رقومی شده سایت زمین شناسی برای موقعیت غارها و از داده های دبی و هیدروشیمی چشمه ها (ec, ph) برای بررسی هیدروژئولوژی چشمه های کارستی استفاده گردید. بر اساس نتایج حاصل، مساحت واحدهای کارستی استان اردبیل حدود 53/74 کیلومتر مربع برآورد گردید؛ که 42/0 درصد از مساحت کل استان را به خود اختصاص می دهد. بر اساس نتایج بررسی چشمه ها، 37/0 درصد از کل چشمه های موجود در استان اردبیل، شامل 12 دهنه چشمه با آبدهی 378400 لیتر بر ثانیه، از نوع چشمه های کارستی می باشد. حداکثر و حداقل دبی این چشمه ها به ترتیب برابر با 6 و 1/0 لیتر بر ثانیه بوده که بر روی سازند های زمین شناسی آهک کرتاسه شکل گرفته اند. دبی پایین اکثر چشمه های کارستی حاکی از توسعه سیستم جریان افشان در واحد های کارستی استان اردبیل می باشد. نتایج حاصل از بررسی غارها نشان می دهد که از بین 46 غار شناسایی شده در منطقه، هیچکدام از آن ها روی واحدهای کارستی شکل نگرفته اند؛ بلکه غالبا بر روی واحدهایی با تخلخل یگانه تشکیل شده اند. همچنین اکثر غارهای منطقه به جز تعداد معدودی در شمال و جنوب استان در محدوده ی بدون گسل تشکیل شده اند.

evaluation of karst development based on hydrogeological characteristics of karst springs and investigation the role of tectonic and lithology on its development (case study: ardabil province)

the purpose of this study is to investigate karst units and caves in ardabil province. therefore, in this research, the 1:100000 geological mapof ardabil province, the digitized layers of the geological site, and hydrochemistry data of the spring including ec and ph obtained from theregional water authority of the province have been employed to investigate the geological formations of the region, the location of the cave andto study the hydrogeological characteristic of spring, respectively.based on the results, the area of karst units in ardabil province was estimated to be about 74.53 km2, which covers 0.42% of the total area ofthe province. these units encompass 37% of total springs with a discharge an about 378,400 (l/year). the maximum and minimum flow ratesof these springs are 6 and 0.1 liters per second, respectively, which are formed on the geological formations of cretaceous lime. the karstdevelopment system seems to be diffusely dominated in this province. also, the results of the cave survey show that among the 46 cavesidentified in the region, none of them were formed on karst units, but mostly on units with single porosity. also, the results of the roz diagramindicated that the orientation of faults in the region, which are mostly located in the northern and southern parts of the province, are mostly eastwest.