شناسایی، ارزیابی و ارائه مدل اولویت بندی موانع و چالش های توسعه متوازن و توسعه اقتصادی منطقه ای با استفاده از روش دیمتل (dematel)

مساله توسعه نیافتگی از مسائلی است که همواره ذهن اندیشمندان را به خود مشغول ساخته‌است. حکمرانان مختلف با توجه به پیش فرض‌های ذهنی خود اقدام به طرح‌های توسعه‌ای مختلف می‌کنند و در نتیجه تبعات و آثار مختلف آن را مشاهده می‌نمایند. یکی از تبعات برخی طرح‌های توسعه منطقه‌ای و اقتصادی، توسعه نامتوازن و شکل‌گیری مرکز- پیرامون بوده‌است به طوری که برخی مناطق از سرمایه‌هایی که متعلق به تمامی آحاد جامعه است، بیشتر منتفع شده و برخی دیگر نیز به حالت فقر و عدم توسعه درآمده اند. در حال حاضر این عدم توارن در کشور خود را به صورت محرومیت های گسترده در شرق کشور و تمرکز بیشتر امکانات کشور در غرب کشور نشان داده است. از سویی تمرکز امکانات در چند کلان شهر و فاصله زیاد امکانات و بهره مندی مردم در این مراکز با سایر مراکز جمعیتی کشور در شهر ها و روستاها، نمود دیگری از این عدم توازن ها در توسعه کشور را نشان می دهد.این مقاله درصدد آن است تا با مطالعه پژوهش‌های پیشین، چالش‌ها و موانع توسعه متوازن را شناسایی کرده و با استفاده از روش دیمتل به بررسی روابط میان این چالش‌ها بپردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد چالش نگرش بخشی و فقدان مدل صحیح برای توسعه، اثرگذارترین مانع و همچنین چالش‌های مفهومی و معنایی، اثرپذیرترین مانع از موانع توسعه متوازن منطقه‌ای و توسعه اقتصادی کشور به شمار می‌روند.

identifying, evaluating and presenting the prioritization model of obstacles and challenges of balanced development and regional economic development using the dematel method

the issue of underdevelopment is one of the issues that has always occupied the minds of thinkers. according to their mental presuppositions, different rulers implement different development projects and as a result, they see different consequences and effects. one of the consequences of some regional and economic development plans has been unbalanced development and center-periphery formation, so that some regions have benefited more from the capital that belongs to all members of the society, while others have become poor and lack development. this article seeks to identify the challenges and obstacles of balanced development by studying previous researches and examines the relationship between these challenges by using dimatel s method. the results of this research show that the challenge of sectional attitude and the lack of a correct model for development are the most effective obstacles, as well as the conceptual and semantic challenges, the most effective obstacles to regional balanced development and economic development.