ارایه یک مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی برای تعیین اهمیت معیارهای محیط خارجی

برای تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل خارجی(ای.اف.ای) بمنظور تدوین استراتژی نیازمند شناسایی معیارهای محیط خارجی شامل عوامل اصلی(محیط کلان و خرد)، عوامل و زیرعوامل و تعیین اوزان آنها می باشد. برای شناسایی این معیارها می توان از مدلهای پِستِلی در محیط کلان و مدل پنج نیروی رقابتی پورتر در محیط خرد استفاده نمود؛ ولی بدلیل عدم وجود یک تفکر و رویکرد سیستماتیک و دقیق در تعیین اوزان معیارها در ماتریس ای.اف.ای در روش سنتی و مشکلات موجود از قبیل اختصاص اوزان به معیارها به طور ذهنی و عدم وجود هیچگونه آزمون سازگاری، هدف اصلی این پژوهش ارایه مدلی برای تعیین اهمیت معیارها توسط روشهای تصمیم گیری چند معیاره فازی بمنظور افزایش دقت می باشد. در این تحقیق از روش ارزیابی و آزمون تصمیم گیری(دیمتل) برای تعیین جهت و شدت روابط میان عوامل اصلی و عوامل استفاده شد. اوزان عوامل اصلی و عوامل نیز توسط روش فرآیند تحلیل شبکه ای(ای.ان.پی) و اوزان زیرعوامل توسط روش فرآیند سلسله مراتبی(ای.اچ.پی) محاسبه شد. ضمناً جهت غلبه بر ناتوانی این روش ها در مدیریت عدم قطعیت و ابهام موجود در عبارات کلامی از منطق فازی استفاده شد. یک تحلیل کلی از مدل پیشنهادی و نتایج، نشان دهنده امکان استفاده از روش های ترکیبی دیمتل فازی، ای.ان.پی فازی و ای.اچ.پی فازی برای تعیین روابط میان معیارها و تعیین اوزان آنها است.

developing a multi-criteria decision-making model for determination of the external environment criteria’s importance

to form external factors evaluation matrix (efem) to strategy’s formulation, needs identification of external environment criteria and determining their weight. to identify these criteria can use from pesteli model in the macro environment and porter s five competitive forces model in the micro environment. but there are some problems in determination of weights in the traditional way in the efem. so, the main objective of this study is developing a model for determining the criteria’s importance including main factors (macro & micro environment), factors and sub factors by multi-criteria decision-making techniques in order to increase the accuracy in determination weights in efem. in the study, the relationship among the main factors and also among factors were determined by dematel (decision making trial and evaluation). the global weights of the main factors and factors using anp (analytical network process) and the global weights of the sub factors using ahp (analytical hierarchy process) were calculated. also, fuzzy logic was used to overcome the inability of these methods to manage uncertainty and ambiguity in linguistic terms. so, an overall analysis of the proposed model and the results show the possibility of using a combination of fdematel, fanp & fahp to determine the relationship among the criteria and the determination of their weights.