رویکردی نو به سنجش تاب‌آوری سیستم اقتصادی ایران

وجه اشتراک اقتصاد مقاومتی به مفهوم «توانمندسازی اقتصاد ملی در مقابل تغییرات, مخاطرات و تهدیدهای داخلی و خارجی بر سر راه پیشرفت و دستیابی به اهداف چشم‌انداز کشور و استفاده از فرصت های آنها» با متون علمی رایج در حوزه اقتصاد، تاب‌آوری است. زمانی یک سیستم اجتماعی تاب‌آور است که بتواند مخاطرات موقت یا دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر انطباق دهد, بدون اینکه کارکرد خود را از دست بدهد. در این مقاله به منظور برآورد میزان تاب‌آوری سیستم اقتصادی ایران در طی سال‌های 1990-2021، از یک رویکرد سیستمی مبتنی بر وزن‌دهی در شاخص بریگوگلیو و همکارانش (2008) استفاده می کنیم. بریگوگلیوو همکاران در مطالعه خود برای محاسبه ابعاد شاخص تاب‌آوری، ازپنج مولفه ثبات اقتصاد کلان،کارایی بازارهای اقتصاد خرد، حکمرانی خوب، توسعه اجتماعی و شاخص زیست محیطی با وزن یکسان استفاده کردند، اما در این مقاله پنج مولفه بریگوگلیو به عنوان اجزای سیستم تاب‌آوری اقتصادی به کار گرفته شده اند و برای وزن‌دهی به هریک ازاین پنج مولفه از روش pca ( principal component analysis)بهره می جوییم این روش می تواند مولفه های اصلی را شناسایی و به ما کمک کند تا به جای اینکه تمامی ویژگی ها را مورد بررسی قرار دهیم ، یک سری ویژگی هایی را که از اهمیت بیشتری در سیستم برخوردار هستند تحلیل کنیم. در نهایت نتایج حاصل از انجام این پژوهش نشان می دهد که مولفه ی کارایی بازار نسبت به سایر مولفه‌ها از اهمیت بیشتری درمحاسبه شاخص تاب‌آوری سیستم اقتصادی برخوردار است، بنابراین باید به این مولفه توجه بیشتری داشته باشیم.محاسبه شاخص تاب آوری در سیستم اقتصادی ایران از این منظر صورت گرفته است.

a new approach to measuring the resilience of iran's economic system

the common feature of resistance economy in the concept of empowering the national economy against internal and external changes، risks and threats on the way to progress and achieving the goals of the country s vision and using their opportunities with common scientific texts in the field of economics is resilience. a resilient social system is when it can absorb temporary or permanent hazards and adapt itself to rapidly changing conditions without losing its functionality. in this article، in order to estimate the resilience of the economic system during the years 1990-2021، we use a systemic approach based on weighting in the index of brigoglio and his colleagues (2008). in their study، to calculate the dimensions of the resilience index، brigogliou and colleagues used five components of macroeconomic stability، efficiency of microeconomic markets، good governance، social development and environmental index. in this article، brigogliou s five components are used as components of the economic resilience system. also، we use the pca(prinpal component analysis) method to weight each of these five components. this method can identify the main components and help us to select a series of important features instead of examining all the features. there are more in the system to analyze. finally، the results of this research show that the market efficiency component is more important than other components in calculating the resilience index of the economic system، so we should pay more attention to this component.