ارزیابی تغییرات ریخت شناسی رودخانه چهل گزی سنندج با استفاده از روش تحلیلی و مدل ریاضی

تغییرات ریخت شناسی رودخانه ها از مهم ترین عوامل موثر در فرآیندهای ژئومورفولوژیک چرخه سیستم های رودخانه ای می باشند. مورفولوژی آبراهه، یک شاخص مهم فرآیندهای رودخانه ای است و همچنین برای نقشه برداری پیوسته هیدرواکولوژیک در سیستم رودخانه ای و برای پیش بینی مسیر آینده رودخانه در پاسخ به نیروهای خارجی، مهم است. در این پژوهش به ارزیابی توزیع مکانی ریخت شناسی و کنترل طبیعی و آنتروپوژنیک بازه ای از رودخانه چهل گزی در بالادست سد وحدت سنندج است، پرداخته شده است. بازه مورد مطالعه در چهل کیلومتری شهر سنندج و بر روی رودخانه چهل گزی قرار داشته و این بازه در حد فاصل ایستگاه هیدرومتری تونل به طرف پایین دست به طول 600 متر واقع شده است. بر اساس مجموعه واحدهای جغرافیایی و محیط دره و سیلاب دشت و شیب طولی ابراهه، بازه مورد مطالعه به 6 مقطع عرضی تقسیم بندی شد. تغییرات ریخت شناسی با استفاده از توزیع قانون توان جریان و داده های بار رسوب در ایستگاه های مختلف آنالیز شدند. رابطه بین توان جریان و مرفولوژی آبراهه در این مقاطع با داده های بار رسوب بدست آمد تا بیشترین راندمان جریان به عنوان آستانه ای برای ژئومورفولوژیک ناپایدار تعریف شود. در این بررسی با توجه به کوتاه بودن بازه ی مطالعاتی از مدل hecras جهت برآورد توان جریان استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در بازه های 5 و6 و 4 با توجه به بالا بودن توان جریان فرسایش وجود دارد در حالیکه در سایر مقاطع حالت به نسبت تعادل پایدار هیدرولیکی حاکم است.