دبی عبوری سرریزهای جانبی سهمی و دایره ای شکل در کانال های با مقطع مستطیلی

سرریزهای جانبی از جمله سازه های مهم در شبکه های آبیاری وزهکشی می باشند که به عنوان سازه حفاظتی در بالادست سیفونهای معکوس وزیرگذر جاده ها و به عنوان سرریز انتهایی برای تخلیه آب مازاد ناشی از بهره برداری غیر صحیح آبگیرهای بالادست در انتهای کانال های اصلی قرار میگیرد.همچنین برای برداشت مقدار معینی آب از رودخانه یا کانال بطور پیوسته وبصورت ثقلی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. سرریزهای با مقطع سهمی و دایره ای به جهت تداخل کمتر خطوط جریان عمقی که زیر تاج سرریز جانبی هستند با خطوط جریان نزدیک شونده به سرریز جانبی،نسبت به شکل مستطیلی،دارای دبی انتقالی بیشتری هستند. در این تحقیق با استفاده از داده های آزمایشگاهی،رابطه جدیدی بر اساس محاسبه عمق بحرانی جریان گذرنده از تاج سرریز جانبی، برای تعیین ظرفیت تخلیه سرریز های جانبی سهمی و دایره ای شکل در کانال های مستطیلی ارائه شده است. این روابط به پارامترهای موثر از قبیل 〖fr〗_1 عدد فرود ابتدای سرریز جانبی،(y_1-p)/p ارتفاع جریان روی تاج سرریز به ارتفاع سرریز و y_cs/p عمق بحرانی جریان گذرنده روی تاج سرریز به ارتفاع تاج سرریز جانبی بستگی دارد.جهت همگام سازی با تحقیقات قبل،روابط دیگری بر اساس ضریب دبی نیز جهت محاسبه ظرفیت تخلیه ارائه شده است.سرریزهای سهمی به جهت اینکه دارای بازشدگی بیشتری نسبت به سرریزهای دایره ای دارند و همچنین خطوط جریان با افت کمتری به سمت سرریز متمایل می شوند،ظرفیت تخلیه بیشتری دارند.