معرفی برخی از گیاهان ماسه دوست بومی در طراحی فضای سبز شهرهای بیابانی

قرارگیری ایران در کمربند خشک دنیا، باعث شده 22 استان کشور در شرایط بیابانی به سر ببرد. در این استان‌ها بارندگی بسیار کم و پوشش گیاهی پراکنده است که سبب ایجاد پدیده مخرب فرسایش بادی شده است. این پدیده می‌تواند منجر به تعطیلی مدارس، لغو پرواز هواپیماها، اخلال در عملکرد نیروگاه‌های برق، کاهش منابع آب، اختلال در سیگنال‌های تلویزیونی و افزایش تعداد مراجعات به کلینیک‌ها به دلیل مشکلات تنفسی می‌گردد و خطر بزرگی برای کشاورزی، جاده‌ها، راه‌آهن‌ها و سامانه‌های ارتباطات و مواصلاتی بوجود می‌آورد. به منظور کنترل فرسایش بادی، راهکارهای مختلفی مطرح شده است. از جمله آن، استفاده از روش‌های بیولوژیک مانند بادشکن‌ها است. انتخاب گونه گیاهی سازگار در طراحی بادشکن زنده به شیوه‌ای که بهترین عملکرد را در کاهش سرعت باد داشته باشد، از اهمیت زیادی برخوردار است. به رغم محدودیت‌های طبیعی حاکم بر ماسه‌زارها و گرد و غبارهای ناشی از آن گونه‌های نسبتا متنوعی به صورت پراکنده در این مناطق مستقر شده‌اند، شناسایی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و فنولوژیکی آن‌ها می‌تواند ما را در انتخاب نوع گونه و نحوه استقرار آن‌ها یاری کند. با توجه به اهمیت ماسه‌زارها در ایجاد گرد و غبار در این پژوهش به معرفی برخی از گیاهان ماسه دوست که به عنوان بادشکن قابل استفاده است مانند شور ماسه دوست، عروس ماسه‌زار و ... پرداخته می‌شود. پیشنهاد می‌شود در صورت کنترل فرسایش بادی با استفاده از بادشکن زنده، منطقه مورد نظر بررسی و گیاهی که مطابق شرایط اکولوژیکی و اقلیمی منطقه باشد انتخاب شود تا عملکرد بهتری داشته باشد.

introduction of some native psammophyte plants in the design of green spaces in desert cities

iran's location in the dry belt of the world has caused 22 provinces of the country to live in desert conditions. in these provinces, there is very little rainfall and sparse vegetation, which has caused the destructive phenomenon of wind erosion. this phenomenon can lead to the closure of schools, the cancellation of airplane flights, the disruption of the operation of power plants, the reduction of water resources, the disruption of television signals, and the increase in the number of visits to clinics due to respiratory problems. and it poses a great danger to agriculture, roads, railways and communication and transportation systems. in order to control wind erosion, various solutions have been proposed. among them is the use of biological methods such as wind breakers. choosing a suitable plant species in the design of a living windbreak in a way that has the best performance in reducing the wind speed is of great importance. despite the natural limitations governing the sand seas and the resulting dust, relatively diverse species are scattered in these areas, identifying their physiological and phenological characteristics can help us in choosing the type of species and how to settle them. considering the importance of sand seas in creating dust, in this research, some psammophyte plants that can be used as windbreaks, such as salsola richteri, ammothamnus lehmannii, etc., are introduced. it is suggested that in case of wind erosion control using living wind break, the target area should be investigated and a plant should be selected according to the ecological and climatic conditions of the area to have a better performance.