بررسی اثر تضعیف ارزش پول ملی بر صادرات و واردات بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات در ایران

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثر تضعیف ارزش پول ملی بر صادرات و واردات بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات در ایران در ایران دوره زمانی 1360-1400 پرداخته شده است. برای جمع آوری مطالب مربوط به ادبیات موضوع از روش کتابخانه ای و برای برآورد از روش خود رگرسیونی با وقفه‌های توزیعی خطی (ardl) استفاده شده است. بر اساس نتیجه این آزمون برای مدل تعیین‌کننده رابطه بین تضعیف ارزش پول ملی بر صادرات و واردات بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات، کران پایین و بالا به ترتیب معادل 32/2 و 5/3 در سطح معناداری 5 درصد بودند و آماره محاسبه شده نیز برابر 949/7 می‌باشد. بنابراین مشاهده می‌شود که آماره محاسبه شده بزرگتر از کران بالا می‌باشد.بر این اساس وجود رابطه بلندمدت و هم‌جمعی تایید می‌گردد؛ بنابراین، بعد از اینکه وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها مورد تایید قرار گرفت، رابطه بلندمدت برآورد و نتایج تخمین ضرایب بلندمدت در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد. از برآورد مدل کوتاه‌مدت ardl می‌توان به شرح زیر ارزیابی کرد. همه ضرایب در کوتاه‌مدت د‌ر سطوح 5% معنی‌دار هستند. ضریب ecm منفی و کمتر از یک است. پایداری مدل رابطه بلندمدت را می‌توان با ضریب عبارت تصحیح خطا و مقدار احتمال آن تشخیص داد (pahlavani et al., 2005). به این مفهوم که 25/3 سال طول می‌کشد که از یک تعادل کوتاه‌مدت به یک تعادل بلندمدت برسیم. ضریب y منفی است. ضریب m و cpi مثبت هستند. نتایج مدل اقتصادسنجی آزمون بروش-گادفری lm نشان می‌دهد که هیچ همبستگی سریالی در آن یافت نمی‌شود. نتایج آزمون بروش-پاگان نشانگر عدم وجود ناهمگونی در مدل است. برای بررسی نرمال بودن مجموعه داده، چولگی و کشیدگی را اعمال کردیم. نتایج آزمون نشان می‌دهد که تحت فرضیه صفر، توزیع نرمال وجود داشته است که برای یک مدل اقتصادسنجی باثبات مطلوب است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از برآورد مدل بلند‌مدت ardl می‌توان به شرح زیر ارزیابی کرد. ضرایب m، y و cpi منفی هستند و در بلندمدت در سطوح 5% معنا‌دار هستند.