' اثر مواد کاهنده تنش و ضد تعرق بر کارآیی مصرف آب نخود(cicer arietinum l.) در رژیم‌های مختلف کم آبیاری '

به منظور بررسی اثر مواد ضد تعرق و کاهنده تنش بر شدت تعرق، محتوای رطوبت نسبی آب، شاخص برداشت و کارآیی مصرف آب بذر نخود رقم آزاد در رژیم های مختلف کم آبیاری، تحقیقی طی دو سال به صورت اسپلیت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی همدان اجرا گردید. رژیم های آبیاری شامل بدون آبیاری ، یک بار آبیاری در مرحله گل دهی، یک بار آبیاری در مرحله غلاف دهی و دو بار آبیاری در مراحل گل و غلاف در کرت های اصلی و تیمار های محلول پاشی مواد ضدتعرق شامل کیتوزان و کائولین و محلول-پاشی مواد کاهنده تنش شامل کلریدکلسیم و سلنات سدیم و بدون محلول پاشی در کرت های فرعی بود. تیمار های مورد بررسی اثر معنی داری بر شدت تعرق، شاخص برداشت، کارآیی مصرف آب و محتوای رطوبت نسبی برگ داشتند. همچنین برهم کنش مواد ضد تعرق و مواد کاهنده تنش در رژیم های مختلف آبیاری برای صفات مورد بررسی معنی-دار بودند. در سال اول، محلول پاشی کیتوزان و کلریدکلسیم و در سال دوم محلول پاشی کائولین و کلرید کلسیم در رژیم دوبار آبیاری در مراحل گل و غلاف بیشترین کارآیی مصرف آب، محتوای رطوبت نسبی آب برگ و کمترین شدت تعرق را داشتند. به طور کلی بر اساس مطالعه حاضر کاربرد کیتوزان یا کائولین به همراه کلرید کلسیم در شرایط اقلیمی همدان موجب کاهش شدت تعرق و افزایش کارآیی مصرف آب و شاخص برداشت نخود رقم آزاد طی تنش خشکی آخر فصل می شود.