مطالعه تحلیلی ژئوشیمی و ژنز کانی سازی کرومیت در محدوده استان کرمان: مطالعه موردی کانسارهای گوشک، آب بید و ده شیخ

استان کرمان از نظر داشتن معادن کرومیت یکی از مناطق مستعد و غنی در کشور می باشد. کانسارهای کرومیت در داخل سنگ های اولترابازیک متشکل از دونیت، هارزبورژیت و پریدوتیت های سرپانتینی شده میزبانی می شوند که در ارتباط با افیولیت های مربوط به بسته شدن اقیانوس نئوتتیس هستند. از جمله مهم ترین کانسارهای گزارش شده از این استان کانسار گوشک بافت، آب بید، ده شیخ می باشند. انباشته های کرومیت در این کانسارها عمدتاً عدسی شکل بوده و از نوع انبانی و آلپی می باشند. کرومیت های موجود در منطقه بافت، با میانگین cr2o3 برابر 8/62 درصد و cr# برابر 83/0 است که در مقایسه با توده های کرومیتیت آب-بید با مقدار cr2o3 28/47 تا 71/50 و میزان cr# بین 58/0 تا 65/0، بالاتر می باشد. همچنین در مجموعه آب بید مقدار al2o3 بین 03/18 تا 58/22 و tio2بین 20/0 تا 39/0 که این مقدار معرف این است که مذاب مادر کرومیتیت های آب بید در طیف مذاب های تولئیتی می باشد. ضمناً al2o3 منطقه بافت پایین تر از مناطق آب بید و ده شیخ می باشد که مقدار آن بین 6/9 تا 01/10 متغیر است. همچنین میزان بالای tio2 در نمونه های کرومیتیتی بافت، تعلق آن ها را به کرومیت های متبلور شده از بونینیت نشان می دهد. کرومیت در هارزبورژیت-های مجموعه ده شیخ نیز از نظر ویژگی های بافتی به دو نسل مختلف تقسیم می شود. نسل اول که از نوع دیرگداز بوده، مقدار cr# در آن بین 2/46 تا 06/60 متغیر است و درصد al2o3 بین 21 - 4/44 درصد وزنی است و میزان tio2 نیز 2/0 درصد وزنی می باشد. نسل دوم دارای cr# (47/22 - 67/51) و al2o3 (26 - 8/45 درصد وزنی) و tio2 (02/0 - 15/0 درصد وزنی) متغیر می باشد. از لحاظ جایگاه تکتونیکی ذخایر کرومیت بافت از گدازه ای در یک محیط وابسته به حوضه ی پشت قوس تشکیل شده اند. این در حالیست که هارزبورژیت-های مجموعه آب بید بخشی از گوه گوشته ای بالای زون فرورانشی نئوتتیس است که در زیر یک مرکز گسترش حوضه پشت کمانی با سن احتمالی تریاس بالایی تا کرتاسه واقع شده است. همچنین موقعیت زمین ساختی بالای فرورانش ده شیخ، با وجود یک شاره ی اکسیدی که از پوسته اقیانوسی فرورونده مشتق شده است، می تواند محیط مناسبی برای تشکیل پریدوتیت ها و کرومیتیت ها بوده باشد.