قراردادهای الحاقی در حقوق ایران و ایالات متحده‌ی آمریکا

در پژوهش حاضر، عقود الحاقی در دو کشور ایران و آمریکا به عنوان مصداقی از نظامهای حقوقی نوشته وکامن لو مورد مقایسه‌ی تطبیقی قرارگرفت و ویژگیهای شروط قراردادی غیرمنصفانه، شامل آثار، ضمانت اجرا، اثرات شروط قراردادی غیرمنصفانه در دو نظام حقوقی ایران و آمریکا تبیین گردید. همچنین ضمن مقایسه‌ی شروط سلب و محدودکننده‌ی مسئولیت با نهادها و مفاهیم مشابه، میزان اعتبار آنها، قلمرو و آثار شروط عدم مسئولیت به همراه شرایط نفوذ در آثار آنها مورد بررسی قرارگرفت و در نهایت طرق مقابله با شروط غیرمنصفانه در قراردادهای الحاقی شامل قواعد قابل اعمال و نفوذ و انواع روش‌های دادگاه‌های هر دو کشور در تعدیل یا احیاناً ابطال شروط غیرمنصفانه در اینگونه قراردادها بررسی شد. بدین نحو که این امر در حقوق کامن لو و آمریکا بیشتر متکی به رویه‌ی قضایی، دادگاه‌های انصاف، نظریه‌ی غیرمنصفانه و گزاف بودن شروط قراردادی و به ویژه قانون متحدالشکل تجاری آمریکا بوده و در طی بررسی پرونده‌ها، ضمن در نظر گرفتن ١- جزئی از قرارداد و قلمرو تراضی طرفین بودن و ٢- از لحاظ معیارهای نوعی و شخصی، غیرمنصفانه و گزاف بودن، رای صادر می‌کنند ولی برعکس در حقوق ایران، نظریه‌ی غیرمنصفانه و گزاف بودن شروط قراردادی به صراحت مورد قبول واقع نشده است و در مقابله با شروط غیرمنصفانه، بیشتر با توجه به قوانین متفرقه‌ی موضوعه مانند ماده‌ی ٩٧٥ قانون مدنی، ماده‌ی ٦ آیین دادرسی مدنی، قواعدی مانند قاعده‌ی لاضرر، اوضاع و احوال حاکم به ویژه نظریه‌ی شروط ضمنی، مبادرت به صدور رای می‌نمایند.