تبیین نقش ژئوپلیتیک بر ناتعادلی فضایی کشور دلالت‌های تحولی در افق سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

اگر ژئوپلیتیک را نقش‌آفرینی عوامل جغرافیایی در تعیین مناسبات قدرت کشور در فضای سرزمینی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی بدانیم، می‌توان اذعان داشت که مناسبات ایران در محیط و موقعیت ژئوپلیتیک‌اش با همسایگان و کشورهای منطقه همواره در طول تاریخ کشورداری، از دریچه تهدید بدان نگریسته شده است. این رویکرد تهدیدنگر به فضای پیرامونی باعث شده است که سیاست‌گذاری سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ملی کشور به سمت درون‌نگری سوق پیدا کند و کلیه الگوهای استقرار جمعیت، فعالیت و زیرساخت و ارتباطات در همه ابعاد در پهنه سرزمین به صورت نابرابری توزیع یابد و سیمای ناتعادلی بر فضای آمایشی کشور تحمیل کند. در این راستا، پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی به دنبال پیدا کردن ریشه‌ای شکل‌گیری ذهنیت و نگاه تهدیدمحور و ژئوپلیتیک‌مدار در نظام حکمرانی و نحوه اثرگذاری و نهادینه شدن آن بر آمایش سرزمین کشور ایران است تا از این طریق بتوان به سیاست‌ها و راهبردهای تحولی در پاسخ به چالش‌ها و موانع اجرایی‌سازی رویکرد آمایشی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به ‌عنوان سند فرادست کلیه اسناد سیاست‌گذاری و برنامه‌ای کشور در ساحت‌های گوناگون حکمرانی نائل آمد.