تحولات خانواده در ایران و جهان: چالش‌ها و فرصت‌ها

هدف این مقاله ‌این است تا ضمن تحلیل تحولات خانواده در ایران و جهان، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو را بررسی کرده و به این سوال اساسی پاسخ دهد که آیا سیستم‌های خانواده رو به زوال است؟ آیا تحولات خانواده در گستره جهانی رخ می‎دهد؟ آیا می‌توان از نفوذ آسیب جهانی بر خانواده جامعه ما جلوگیری کرد؟ آیا گسترش پدیده‌های اجتماعی نوظهور می‌تواند الگوهای همبستگی بین نسلی را تغییر دهد؟ و چه فرصت‌هایی برای استحکام و پایداری خانواده در جامعه ما وجود دارد؟ روش تحقیق مرور روایتی است. در این روش پژوهشگر در پی خلاصه کردن یا ترکیب مطالعات قبلی در مورد یک عنوان مشخص و نه یک سوال پژوهشی از پیش تعیین شده است که گاهی حیطه وسیعی را در بر می‌گیرد. پژوهشگر در این نوع مرور بیشتر به مطالعاتی توجه دارد که از دیدگاه خود او حمایت می‌کنند. هر چند در این شکل از مرور الزاماً شیوه معینی برای ترکیب و تحلیل نتایج وجود ندارد. برای تحلیل از روش‌ تحلیل موضوعی و چارچوب‌های مفهومی بهره گرفته شد. نتایج در چارچوب مفاهیم زیر تدوین و طبقه‌بندی شد: انتقال جمعیتی سرآغاز تحولات خانواده، تحولات در خانواده گسترده، تحولات در ساختار خانواده، تحولات در عملکرد خانواده، تحولات در تربیت فرزند؛ جهان به عنوان یک خانواده، بی‌حیایی جنسی و تحولات خانواده و فضای مجازی و تحولات خانواده. به عنوان نتیجه‌گیری می‌توان گفت که این تغییرات و تحولات اساسی نشان دهنده ضرورت تئوری‌پردازی و اقدام اساسی برای حل مسئله و ارائه راهکار در خانواده جامعه ایران است.