بازتاب‌های جلوه‌های بزه‌دیده‌شناسانه سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در پرتو سه‌گانه 'بزه‌دیده‌شناسی حق‌بنیاد- عدالت‌بنیاد- حمایت‌بنیاد'

سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، یکی از سندهای بالادستی در سطح سیاست‌گذاری کلان مملکتی ست که از زاویه‌های گوناگونی می‌توان مفاد آن را خواند و بررسی کرد. یکی از دیدگاه‌هایی که در این خوانش ضروری به نظر می‌رسد، بررسی بازتاب‌های بزه‌دیده‌شناسانه در این سند است. بزه‌دیده‌شناسی به عنوان یکی از قلمروهای علمی و مطالعاتی، در برداشته‌های جالب و مهمی‌دارد که به نظر می‌رسد دست کم بخشی از آن در مفاد سند الگو بازتاب یافته‌اند. از این رو، بررسی این بازتاب‌ها و برداشت‌ها، موضوع مقاله کنونی را تشکیل می‌دهد. بر این اساس، مسئله اساسی مقاله بر پایه سه رهیافت بزه‌دیده‌شناسانه که به ترتیب، حق‌بنیاد، عدالت‌بنیاد و حمایت‌بنیاد نامیده می‌شوند، سازمان‌دهی شده است. رهیافت حق‌بنیاد، حق‌های بنیادی و ویژه بزه‌دیدگان را شناسایی می‌کند. رهیافت عدالت‌بنیاد، به تضمین این حق‌ها در چارچوب سامانه دادگستری جنایی می‌پردازد. سرانجام، رهیافت حمایت‌بنیاد، توجه به بزه‌دیدگان را در چارچوب یک الگوی حمایتی کلان، فراتر از سامانه حقوقی- ‌قضایی، به سامانه اجتماعی می‌گستراند. از آنجا چگونگی اجرای مفاد سند الگو در سطح سیاست‌گذاری‌های عملی و اجرایی ممکن است با چالش‌هایی روبه‌رو باشد، مقاله نتیجه می‌گیرد که سیاست‌گذاری در زمینه بزه دیدگان باید تابعی از سیاست‌گذاری کلان در سند الگو باشد تا از وضع و اجرای قانون‌ها و رویه‌های متفاوت بلکه متعارض در این حوزه جلوگیری شود.