مولفه‌های موثر بر ادراک پویایی و سرزندگی در پارک‌ها و بوستان‌ها

زندگی پرتنش شهری، بر اهمیت توجه به رفاه و سلامت شهروندان افزوده است. در این بین، علیرغم کارکرد پارک‌ها و بوستان‌ها در تجدید حیات و تقویت سلامت شهرنشینان، وجود چالش فرسودگی فضایی و هویت مبهم در شهرهای امروزی، پژوهش‌های اندکی در زمینه سرزندگی فضاهای تفریحی-فراغتی انجام شده است. تراکم فعالیت‌ها از نظر تعداد، تکرار و دوام می‌تواند بر کیفیت‌هایی که ما از محیط ادراک می‌نمایم، مانند سرزندگی تاثیرگذار باشد. این مفهوم در نظریات مرتبط با محوریت عوامل و مولفه‌های مختلفی توضیح داده شده است. سرزندگی پارک‌ها و بوستان‌ها حاصل غنای منظره پارک، تنوع عملکردها و دسترسی به پارک است که براساس میزان رضایت از تجربه گذران زمان در چنین فضاهای، توسط افراد به شیوه‌ای متفاوت ادراک‌ می‌شود. به طوری که، برخی سرزندگی پارک را براساس دو شاخص شدت بازدید و میزان رضایت تفریحی ارزیابی می‌نمایند. با توجه به تمایز برداشت افراد از سرزندگی پارک‌ها، این مطاله به شیوه کیفی با انجام مصاحبه و مشاهده و مشورت با خبرگان، مولفه‌های موثر بر ادراک ساکنان را از سرزندگی پارک‌ها بررسی نموده است. نتایج نشان می‌دهد ادراک ساکنان از سرزندگی تابعی از شش مولفه امنیت، سرگرمی و تفریح، ورزش و سلامت، پایداری اجتماعی، حضور گروه‌های خاص، عناصر کالبدی و زیبایی‌شناختی است. نتایج ارائه شده می‌تواند برای تمام پارک‌های شهری از جمله شهرهای حوزه دریاچه ارومیه مورد استفاده قرار گیرد.