بررسی رابطه آتشسوزی با پارامترهای توپوگرافی و زیست محیطی

با توجه به آتشسوزی‌های مکرر در منطقه ارسباران که یکی از عوامل مهم اختلال در این اکوسیستم جنگلی می‌باشد ضروریست تا مهمترین عوامل موثر بر آتشسوزی جنگل‌ها بررسی گردد. هدف از تحقیق حاضر؛ بهره گیری از فناوری rs&gis و قابلیت‌‌‌‌‌‌های فنی سامانه gee جهت تهیه نقشه نقاط وقوع آتشسوزی شده و حساس به آتشسوزی و بررسی رابطه آتشسوزی با وضعیت توپوگرافی (طبقات ارتفاع، شیب، جهت)، فاصله از مناطق مسکونی و جاده، طبقات پوشش زمین و کاربری اراضی، تراکم و تیپ جنگل و تراکم و تیپ مرتع است. برای تهیه نقشه آتشسوزی جنگل از شاخص تفاضلی rdnbr بر روی تصاویر لندست 8 مربوط به 9سال (2013 تا 2020) استفاده شد و از ترکیب مناطق دچار حریق شده 9 سال اخیر، نقشه نهایی تجمعی آتشسوزی نیز بدست آمد. اغلب آتشسوزی‌ها در ارتفاعات پائین رخ داده‌اند. تعداد وقوع آتشسوزی در دامنه شیب 50%-10 بیش از سایر مناطق بود. تعداد وقوع آتشسوزی فارغ از جهت جغرافیایی دامنه‌ می‌باشد. با افزایش فاصله از روستا، زمین‌های زراعی و جاده، تعداد آتشسوزی‌‌‌‌ها هم کم شده است. بیشترین آتشسوزی در مراتع متراکم و نیمه متراکم اتفاق افتاده است. تنها یک سوم آتشسوزی‌ها در داخل جنگل‌ها اتفاق افتاده است. تیپ جنگلی سیاه تلو و تیپ مرتعی گون-علف بره بیش از نصف آتشسوزی‌های واقع شده در ارسباران را به خودش اختصاص داده است. حدود سه چهارم آتشسوزی ها در محدوده شهرستان های خدافرین و کلیبر اتفاق افتاده و شهرستانهای ورزقان، جلفا، هوراند و اهر در رتبه های بعدی قرار دارند. هر چند منشا اغلب آتشسوزی های ارسباران، انسانی است اما نباید نقش غیرمستقیم عوامل فیزیوگرافی نظیر شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی را در تشکیل تیپ و تراکم پوشش گیاهی (به عنوان کیفیت ماده سوختنی) از نظر دور داشت.