تحلیل علم‌سنجی پژوهشهای نمایه شده در پایگاه وب‌آو‌ساینس درباره دریاچه ارومیه از سال 1976 تا 2024

هدف مطالعه حاضر تحلیل علم‌سنجی پژوهشهای انجام شده در خصوص دریاچه ارومیه است که در پایگاه استنادی وب‌آو‌ساینس نمایه شده‌اند. روش پژوهش توصیفی و با رویکرد علمی سنجی انجام شد. جامعه آماری پژوهش 924 مدرک بازیابی شده در وب‌آو‌ساینس بود. به منظور توصیف داده‌ها، از نرم‌افزار spss، شناسایی الگوی هم‌تالیفی از نرم‌افزار isi.exe و نرم‌افزار text statistic analyzer و مصورسازی شبکه هم‌تالیفی و رخداد واژگان از نرم‌افزار vosviewer استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن رابطه مثبت و معنی‌داری (r=0.951, p,0.000) بین سال و تعداد مقالات وجود داشت. همچنین بر اساس نتایج آزمون اسپیرمن (r=-0.526, p,0.000) رابطه منفی و معنی‌دار بین سال نشر و تعداد استناد وجود داشت. اکثریت مقالات منتشرشده در راستای یک یا چند هدف توسعه پایدار بودند. فقط 78/3 درصد مقالات، بصورت انفرادی نوشته شده بودند؛ همچنین، مقالات با سه، چهار، پنج و دو نویسنده به ترتیب الگوی هم‌تالیفی رایج در مطالعات این حوزه بودند. دانشگاههای تهران، تبریز و ارومیه به ترتیب بیشترین مدارک را در این زمینه داشتند. تنها دانشگاه خارجی در بین 10 دانشگاه با بیشترین مدرک، دانشگاه فنی استانبول بود. دانشگاههای تبریز، تهران و ارومیه به ترتیب بیشترین استناد را دریافت کردند. از نظر تعداد مدارک و استناد دریافتی، بختیار فیضی‌زاده و توماس بلاشکه دو پژوهشگر هسته و پیشرو در این حوزه بودند؛ وحید نورانی نیز از نظر تعداد مدارک و کاوه مدنی از نظر تعداد استناد دریافتی پژوهشگران هسته بعدی بودند. پژوهشگران کشورهای ایالات متحده، آلمان و ترکیه نیز به ترتیب بیشترین مشارکت را در تالیف مقالات این حوزه داشتند. کلیدواژه‌های تغییرات آب و هوایی، سنجش از دور، یادگیری ماشین، خشکسالی و آب زیرزمینی از گرایشهای مطالعاتی جدید در این حوزه بودند.