مروری بر شکل‌گیری مدیریت انتظارات تورمی و سیاست ارتباطی با شواهدی از ایران

علم اقتصاد کلان با تکامل نظری و تجربی خود به تدریج به این جمع‌بندی رسیده است که توفیق سیاست پولی در کنترل تورم مستلزم داشتن اعتبار توسط بانک مرکزی است و با فرض داشتن اعتبار، لازم است بانک مرکزی از طریق سیاست ارتباطی، هم وضعیت اقتصاد را برای عاملان اقتصادی تشریح کند، هم هدف خود در ارتباط با تورم را به روشنی برای عاملان اقتصادی توضیح دهد، هم دلیل انحراف تورم از هدف خود را تشریح و تبیین کند، و هم توضیح دهد که چگونه با سیاست پولی خود در پی دستیابی به هدف تورمی خود است. سیاست پولی به عنوان ابزار مدیریت کوتاه‌مدت تثبیت اقتصاد کلان از زمان مطرح شدن تبادل تورم و بیکاری و از زمان پی بردن به قدرت سیاست پولی در تغییر تقاضای کل مورد توجه بوده است. ابتدا تحقیقات مرتبط با سیاست پولی عمدتاً بر این موضوع متمرکز بود که آیا تبادل تورم و تولید وجود دارد یا نه و آیا توسل به یک قاعده غیرقابل انعطاف روش مناسبی برای ثبات قیمت‌ها هست یا خیر. اما از اوایل دهه 1990 اقتصاددانان به این جمع‌بندی رسیده‌اند که سیاست پولی غیر از موارد خاص، ابزار قدرتمندی برای تثبیت اقتصاد کلان است و در چارچوب هدف‌گذاری تورم، نوعی قاعده انعطاف‌پذیر برای سیاست پولی مورد استفاده است که مدیریت انتظارات و سیاست ارتباطی جزء مهمی از آن برای اثرگذاری است. شواهدی از اقتصاد ایران نشان می‌دهد که مدیریت انتظارات باید با اقدام عملی همراه شود تا در کنترل تورم موثر واقع شود.