ارزیابی اثرات نامتقارن نرخ بهره بین‌بانکی بر نرخ ارز در اقتصاد ایران

سیاست‌های پولی توسط سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان برای نیل به اهداف کلان اقتصادی نظیر حفظ ارزش پول ملی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیاست‌ها با استفاده از ابزارهای مختلف مانند نرخ بهره برای کنترل مقدار پول در گردش تدوین می‌شوند. در این میان بانک مرکزی با استفاده از نرخ بهره بین‌بانکی موضع سیاست پولی خود را نشان می‌دهد و مسیر حرکت اهداف سیاست‌های پولی کشور را مشخص می‌کند. حال این سوال پیش می‌آید که تغییرات این نرخ در کوتاه‌مدت و بلندمدت چه تاثیری بر نرخ ارز دارد و آیا این تاثیر متقارن است؟ در این راستا پژوهش حاضر بر آن است با بهره‌گیری از رهیافت خودرگرسیو با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (nardl) و داده‌های ماهانه نرخ ارز و نرخ بهره بین‌بانکی (12 -1401: 1-1388) به این پرسش‌ها پاسخ دهد. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که تاثیر نرخ بهره بین‌بانکی بر نرخ ارز غیررسمی در ایران هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت نامتقارن می‌باشد. در کوتاه‌مدت اجرای سیاست انقباض پولی در قالب افزایش نرخ بهره می‌تواند نرخ ارز بازار غیررسمی را در حد محدود کاهش دهد و کاهش نرخ بهره اثر مثبت و معنی‌داری بر نرخ ارز دارد و این اثر در حدود یک درصد است. اما در بلندمدت افزایش نرخ بهره بین‌بانکی نمی‌تواند نرخ ارز را به طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار دهد درحالی‌که کاهش آن موجب می‌شود تا افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی رخ دهد.

evaluation of the asymmetric effects of interbank interest rates on the exchange rate in iran's economy

monetary policies are used by policymakers to achieve macroeconomic goals such as maintaining the value of the national currency. these policies are developed using various tools such as interest rates to control the amount of money. in the meantime, the central bank shows its monetary policy position by using the interbank interest rate and determines the direction of the country's monetary policy goals. now the question arises, what effect do the changes in this rate have on the exchange rate in the short-term and long-term, and is this effect symmetrical? in this regard, the present research aims to answer these questions by using the non-linear autoregressive distributed lag (nardl) and monthly data of exchange rate and interbank interest rate (1401-12: 1388-1). the results of this study indicate that the effect of the interbank interest rate on the market exchange rate in iran is asymmetric both in the short term and in the long term. in the short term, the implementation of the monetary contraction policy in the form of an increase in the interest rate can reduce the exchange rate of the market to a limited extent, and the decrease in the interest rate has a positive and significant effect on the exchange rate, and this effect is about one percent. but in the long run, the increase in the interbank interest rate cannot significantly affect the exchange rate, while its decrease causes the increase in the exchange rate in the market.