اقسام ومصادیق حقوق شهروندی درکلام امام علی (علیه السلام)

زندگی اجتماعی، ایجادکننده ی حق و تکلیف است؛ هر حقی وابسته به برخورداری از آن و رعایت تکالیف متقابل است؛ یکی از مهمترین حقوق، حقوق شهروندی می باشد، که برخاسته از فطرت انسانی است و مطلع ترین بر این فطرت، خالق انسان است. خداوند، قوانینی برای بندگان خود وضع نموده که همگی در بردارنده ی سعادت دو جهان اوست، فلذا ابلاغ این قوانین بر انبیاء و اولیاء الهی ضروری است؛ یکی از اولیای الهی امام علی(علیه السلام) در پنج سال حکومت خود، به احیا، حفظ و رعایت حقوق شهروندی پرداختند و به الگویی در این زمینه تبدیل شدند؛ لذا شایسته است اقسام و مصادیق حقوق شهروندی در کلام آن حضرت بررسی شود، بنابراین در این تحقیق به کمک روش توصیفی- تحلیلی و شیوه ی کتابخانه ای، با بیان روند حقوق شهروندی در دین اسلام، تفاوت حقوق بشر و حقوق شهروندی، آگاهی از مفاهیم اصلی بحث، آشنایی با نظرات امام پیرامون حقوق شهروندی _که حق و تکلیف رابطه ای متقابل دارند و حق بر دو قسم: حق مردم بر حاکم و حق حاکم بر مردم_ و با الهام از سخنان ایشان، مصادیق این دو قسم از حق را تحت عناوین و ابعاد: اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و قضایی، و تنها از باب مثال بر طبق چند محور، بررسی کنیم تا مشخص شود: برای داشتن جامعه ا ی پویا، همدل و همراه با حکومت و رشد و تعالی و پیشرفت آن؛ مراعات، شناخت و سرانجام رعایت این حقوق، هم از جانب دولت و هم از جانب مردم و شهروندان، ضروری می باشد.