ارتباطات میان‌فرهنگی و آمریکایی‌زدایی از ارتباطات جهانی

رویکرد غالب در مطالعات ارتباطی در جهان و ایران، به دلیل خاستگاه عمدتاً آمریکایی آن که بر مطالعات رسانه‌ای متمرکز بوده است، از پاردایم «ارتباطات انتقالی» در مطالعات ارتباطی تبعیت می‌کند. این موضوع، باعث در حاشیه قرار گرفتن برخی گرایش‌های مطالعات ارتباطی مانند ارتباطات میان‌فرهنگی شده است. این مقاله ضمن طرح مسالۀ روند انتقالی شدن ارتباطات از نیمۀ دوم قرن نوزدهم، به این پرسش‌ پاسخ داده است که این روند چه پیامدهایی در زمینۀ ارتباطات این کشور و بسط و غلبۀ رویکردی خاص به فناوری‌های ارتباطی داشته است؟ به منظور پاسخ به پرسش یادشده، ضمن تبیین دو رویکرد اصلی در ارتباطات یعنی ارتباطات انتقالی و ارتباطات آیینی، به امتداد یافتن آنها در سطح کلان جهانی، در قالب «جهانی‌سازی ارتباطات» و «ارتباطات میان‌فرهنگی»، پرداخته شده است. در این راستا ضمن مروری بر پیشینۀ هر یک از رویکردهای ارتباطی(انتقالی و آیینی) و تطورات آنها در قرن بیستم، بر ویژگی‌ها و تمایزات آنها تمرکز شده و جهانی‌سازی ارتباطات (با تمرکز بر توسعۀ فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات) به مثابه یکی از ابعاد مختلف مگاپروژه جهانی‌سازیِ برآمده از نگاه آمریکایی به حهان و ارتباطات جهانی، بازخوانی شده شده است. در این مقاله با رویکرد توصیفی-تبیینی و با استفاده از روش مطالعۀ اسنادی داده‌های مورد نیاز برای تحلیل، گردآوری شده است. نتیجۀ مطالعه نشان می‌دهد اتخاذ رویکرد فعالانۀ گسترش ارتباطات میان‌فرهنگی ایران، به ویژه در منطقۀ غرب آسیا و حوزۀ جغرافیای فرهنگی ایران، در بلندمدت، فرصت‌ها و مزیت‌های فرهنگی، و بالتبع آن، مزیت‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی فراوانی را در برخواهد داشت.

intercultural communication and americanization of global communications

the dominant approach in communication studies across the world and in iran, largely due to its primarily american origins that have focused on media studies, follows the paradigm of transitional communications in communication studies. this article, while addressing the issue of the transitional process of communications from the second half of the 19th century, has answered the question of what consequences this process has had in the field of communications in this country and the extension and dominance of a specific approach to communication technologies. to answer this question, in addition to explaining the two main approaches in communications, namely transitional communications and ritual communications, their extensions at the global level in the form of globalizing communications and intercultural communications have been discussed. in this regard, each of the communication approaches and their developments in the 20th century have been focused on their features and distinctions, and the globalizing of communications has been revisited as one of the various dimensions of the mega-project of globalization emerging from the american view of the world and global communications. this article, with a descriptive-explanatory approach and using document study method, has collected the necessary data for analysis. the study results show that adopting an active approach to expanding intercultural communications in iran, especially in the west asia region and the geographical area of iranian culture in the long term, will provide cultural opportunities and advantages and consequently, it will have plenty of economic, political, and security benefits. based on this, the strategic focus on the long-term expansion of intercultural communications will narrow the scope and field for the americanization of the global project and pave the way for american detachment from global communications and culture.