رابطه توسعه رسانه‌های جمعی و نرخ طلاق در ایران در دوره 1376-1401: یک مطالعه سری زمانی

زمینه و هدف: طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی در ایران به‌سرعت در حال افزایش است. طلاق متاثر از گستره‌ای از عوامل فردی (سطح خرد) تا اجتماعی (سطح کلان) است. علی‌رغم اینکه تحقیقات زیادی در مورد طلاق انجام شده است اما به‌ندرت بر تاثیرات رسانه‌های جمعی در سطح کلان توجه شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نرخ طلاق برحسب نقش رسانه‌های جمعی است.روش: این پژوهش از نوع کمّی طولی است که با استفاده از سری‌های زمانی به بررسی رابطه تغییرات رسانه‌های جمعی و نرخ طلاق در دوره 1376-1401 می‌پردازد. داده‌های مورد نیاز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز آمار ایران، سازمان ثبت‌احوال، و بانک جهانی جمع‌آوری شده‌اند. جهت بررسی رابطه متغیرها، از الگوی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی (ardl) در نرم‌افزار مایکروفیت نسخه 5 استفاده شده است.یافته‌ها: بر اساس نتایج در دوره بلندمدت، تعداد فیلم‌های تولیدشده اثر منفی و معناداری بر میزان طلاق دارد و با افزایش فیلم‌های تولیدشده میزان طلاق کاهش یافته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد ضریب نفوذ اینترنت و میزان اشتراک تلفن همراه، اثر مثبت و معناداری بر طلاق دارد اما تعداد سینما، رابطۀ معناداری با طلاق ندارد.نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها، نتیجه‌گیری پژوهش حاضر این است که ضریب نفوذ اینترنت و اشتراک تلفن همراه باعث افزایش طلاق و تعداد فیلم‌ها باعث کاهش طلاق می‌شوند. ضمن اینکه تعداد سینما اثری بر طلاق ندارد.

the relationship between the development of mass media and the divorce rate in iran during 1997-2022: a time-series study

divorce, as a social problem, is rapidly increasing in iran. it is influenced by a wide range of factors, from the individual (micro-level) to the societal (macro-level). despite extensive research on divorce, the impact of mass media at the macro-level has been relatively under-researched. the main objective of this study was to investigate the divorce rate in relation to the role of mass media in iran. this research employs a quantitative longitudinal design using time-series analysis to examine the relationship between changes in mass media and the divorce rate during the period of 1997-2022. the necessary data were collected from the ministry of culture and islamic guidance, the statistical center of iran, the national organization for civil registration, and the world bank. to investigate the relationship between the variables, the autoregressive distributed lag (ardl) model was utilized in microfit software, version 5. based on the long-term results, the number of films produced has a negative and significant effect on the divorce rate, indicating that an increase in film production is associated with a decrease in the divorce rate. the research findings also show that the internet penetration rate and the number of mobile phone subscriptions have a positive and significant effect on divorce. however, the number of cinemas does not have a significant relationship with divorce. considering the findings, this research concludes that the internet penetration rate and mobile phone subscriptions contribute to an increase in the divorce rate, while the number of films produced leads to a decrease in the divorce rate. furthermore, the number of cinemas has no effect on divorce.