نقش فنّاوری های نوین ارتباطی در ازخودبیگانگی فرهنگی؛ پژوهشی میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه تهران سال 1399

امروزه توسعه فنّاوری‌های نوین ارتباطی و توجه کاربران به استفاده از این فنّاوری‌ها به دلیل طبیعت غیر بومی بودن این تکنولوژی‌های جدید، نوعی رسوخ فرهنگ‌های بیگانه را که در برخی موارد تضاد ماهوی با فرهنگ بومی کاربران دارد را شاهد هستیم. این رویارویی فرهنگ به‌مرورزمان در کاربران فعال در این فضا نوعی تغییر در نگرش و در ادامه در رفتار آنان ایجاد می‌کند و به نوعی از فرهنگ بومی خود فاصله می‌گیرند، ازخودبیگانگی فرهنگی زمینه‌ساز پذیرش عناصر فرهنگ بیگانه و نادیده انگاشتن عناصر فرهنگ بومی است؛ لذا در پژوهش حاضر به موضوع « نقش فنّاوری‌های نوین ارتباطی در ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان» پرداخته شده است. این پژوهش با روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه اجرا شده است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده‌های ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و تهران در سال 1399 است. با توجه به بالا بودن جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 269 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت سنجش پایایی ابزار پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده که مقدار محاسبه شده 0.91 است. فرضیه اصلی تحقیق شامل نقش داشتن آشنایی و استفاده از فنّاوری‌های نوین ارتباطی در ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان است؛ نتایج به‌دست‌آمده فرضیه اصلی را تایید می‌کند و حاکی از آن است که بین آشنایی و استفاده از فنّاوری‌های نوین ارتباطی در ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد.در فرضیه اصلی همبستگی بین متغیر مستقل و متغیر وابسته برابر با 0/137 است. ضریب تعیین 1.87 درصد به دست آمده و این مقدار نشان می‌دهد که 1.87 درصد تغییرات ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان به آشنایی و استفاده از فنّاوری‌های نوین ارتباطی مربوط می‌شود چون این مقدار درجه آزادی را در نظر نمی‌گیرد لذا از ضریب تعیین تعدیل شده برای این منظور استفاده می‌شود که آن‌هم در این آزمون برابر 1.8 درصد است. همان‌گونه که مشاهده می‌شود در سطح 95% رابطه معناداری بین آشنایی و استفاده از فنّاوری‌های نوین ارتباطی در ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان وجود دارد .همچنین سایر نتایج نشان داد بین نقش‌های خبری، آموزشی، هدایت و راهنمایی، تفریحی و سرگرمی، تبلیغی، همبستگی اجتماعی و نظارت اجتماعی محتواهای انتشاریافته در ازخودبیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد.

the role of new communication technologies in cultural alienation

today, the development of new communication technologies and the attention of users to the use of these technologies, due to the non-native nature of these new technologies, we are witnessing a kind of penetration of foreign cultures, which sometimes has a material conflict with the native culture of the users. over time, this clash of cultures creates a kind of change in the attitude of active users in this space and further in their behavior, and they somehow distance themselves from their native culture; therefore, in the current research, the issue of &the role of new communication technologies in students’ cultural alienation& has been addressed. the statistical population of the research includes all students of the communication faculties of allameh tabatabai university (ra) and tehran in 2019. according to the high statistical population, 269 people were selected as the sample size based on cochran’s formula. the current research is descriptive in terms of the method and nature of the work, and in terms of the type of correlation, it is applied in terms of purpose and cross-sectional in terms of time. cronbach’s alpha method was used to measure the reliability of the research tool, and the calculated value is 0.91. the obtained results confirm the main hypothesis and indicate that there is a relationship between familiarity and the use of new communication technologies in students’ cultural alienation. also, other results showed that there is a relationship between the roles of news, education, guidance and guidance, recreation and entertainment, propaganda, social solidarity and social monitoring of the published contents in the cultural alienation of students.