مشکلات بین والدین و روابط نوجوانان: یک مطالعه کیفی

مقدمه: نوجوانی مرحله ای از زندگی است که در آن تغییرات سریع شناختی، زیستی و عصبی رخ می دهد که به طور قابل توجهی بر روابط و عملکرد روانی اجتماعی فرد تاثیر می گذارد. مشکلات رفتاری در نوجوانی تحت تاثیر روابط والدین-نوجوان و کارکردهای خانواده است که ممکن است منجر به اختلالات عاطفی، فیزیولوژیکی و اجتماعی شود. این مطالعه با هدف بررسی مشکلات ارتباطی والدین ایرانی در برخورد با فرزندان نوجوان 11 تا 16 ساله خود انجام شد.روش کار: این پژوهش به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. یک گروه نمونه هدفمند متشکل از 30 نفر از والدین از چهار سیستم بهداشتی و درمانی و چهار مشاور مدرسه از دو مدرسه دولتی و دو مدرسه خصوصی در تبریز، ایران، انتخاب شدند. دوره مطالعه از نوامبر 2018 تا ژانویه 2019 بود. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و چهره به چهره با والدین کودکان نوجوان جمع آوری شد. مصاحبه ها به صورت صوتی ضبط و به صورت دستی برای طرح تحلیل محتوای کیفی رونویسی شدندیافته‌ها: پس از حذف کدهای مشابه در فرآیند تحلیل داده‌ها، 175 کد، 21 طبقه فرعی، 5 طبقه اصلی و 2 درونمایه از تجربیات والدین و مشاوران مدرسه در رابطه با مشکلات روابط نوجوانان استخراج شد. دو درونمایه ای که از تجزیه و تحلیل به دست آمد عبارتند از (1) اتمسفر خانه و (2) سبک فرزندپروری. نتیجه گیری: ادراک والدین و مشاوران از مشکلات رابطه در دو مضمون اتمسفرخانه و سبک فرزندپروری طبقه بندی شد. مشخص شد که جوّ روانی نامناسب نوجوان در خانه و سبک تربیتی نامناسب باعث ایجاد مشکلات عدیده ای بین والدین و نوجوانان می شود. بر اساس یافته‌ها، هنگام طراحی برنامه‌های آموزشی مناسب برای ارتقای سلامت نوجوانان و اجرای مداخلات مورد نیاز خانواده برای پیشگیری از بروز مشکلات در بزرگسالی، باید این شرایط در نظر گرفته شود.