تسهیل‌کننده‌های مشکلات تعاملی بین والدین و نوجوانان: یک مطالعه کیفی

مقدمه: نوجوانی به عنوان یک دوره سازگاری مهم برای نوجوانان و خانواده های آنها مشخص می شود. همزمان با گذر کودکان از کودکی به بزرگسالی، آنان تغییرات رفتاری و احساسی زیادی را تجربه می کنند. بسیاری از والدین نوجوانی را بحرانی ترین و پراضطراب ترین دوره زندگی کودک توصیف می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تسهیل‌کننده‌های ایجاد مشکلات تعاملی بین والدین ایرانی و نوجوانان آن ها که در برخورد با فرزندان 11 تا 16 ساله خود تجربه می‌کنند، انجام شد. روش کار: این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. یک گروه نمونه هدفمند متشکل از 30 نفراز والدین از چهار مرکز بهداشتی درمانی و چهار مشاور مدرسه از دو مدرسه دولتی و دو مدرسه خصوصی در ایران-تبریز انتخاب شدند. این مطالعه از نوامبر 2018 تا ژانویه 2019 طول کشید. داده ها از طریق مصاحبه عمیق، نیمه ساختاریافته و چهره به چهره با والدین نوجوانان، جمع آوری شد. مصاحبه ها به صورت صوتی ضبط و به صورت دستی رونویسی شدند. یافته‌ها: پس از حذف کدهای مشابه در فرآیند تحلیل داده‌ها، 175 کد، 27 طبقه فرعی، 9 طبقه اصلی و 3 درونمایه از تجربیات والدین و مشاوران مدرسه در زمینه تسهیل‌کننده های ایجاد مشکلات تعاملی بین والدین و نوجوانان استخراج شد. سه درونمایه ای که از این تحلیل به دستریحانه آمد عبارتند از: (1) زمینه فردی، (2) خانواده و (3) جامعه. نتیجه‌گیری: درک والدین از عواملی که بر ایجاد مشکلات بین آنها و نوجوانان تاثیر می‌گذارد، در سه درونمایه زمینه فردی، خانواده و جامعه طبقه‌بندی شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، در طراحی برنامه‌های آموزشی مناسب برای ارتقای سلامت نوجوانان و اجرای مداخلات خانواده‌محور و جامعه‌محور برای پیشگیری از بروز مشکلات در بزرگسالی، باید این شرایط را در نظر گرفت.