کارکرد و تحول مفهوم جوار در عصر مدنی، فرصتی برای حکمرانی متعالی در مسیر تمدن اسلامی

جوار در ساختار قبیله ای ،عربستان، یکی از کارکردهای مثبت قبیله بود جوار چیه در عصر جاهلی و چه اسلامی، به معنای پناه دادن به افراد یا قبیله ضعیف در برابر ظالمان و قبایل ،قوی ، نشانه جوانمردی و منش بزرگوارانه و از سنتهای پسندیده بود؛ زیرا در عصر جاهلی به دلیل زندگی بیابانی و عدم امنیت و قدرت مرکزی ، چوار نقش مهمی در ایجاد امنت ایفا می کرد. سوال اصلی مقاله است که آیا این سنت ادامه یافت یا اینکه اسلام آنرا به عنوان میراث جاهلی به کنار نهاده است؟ هر چند روح حاکم در جوار عصر جاملی، بیشتر جهت چتر حمایتی برای مجرمان و گناهکاران بود و صرفاً در انحصار روسای قبایل و اشراف با نفوذ قبایل و عملی مردانه بود. این سنت پسندیده در عصراسلامی و بویژه دوره مدنی این ست نه تنها پذیرفته شد بلکه توسعه یافت و به همه اعضای جامعه اسلامی چه مرد و زن و چه کودک گسترش یافت. در عصر مدنی ، رسول گرامی اسلام ازاین سنت به عنوان فرصتی برای انسجام داخلی جامعه اسلامی و در جهت نزدیکی مسلمانان و تحکیم پیوندهای انسانی و الهی بکار گرفته شد و هم فرصتی برای مشرکان ایجاد کرد تا در سایه جوار با آموزه ها و عالی اسلامی آشنا شوند. این است در نهایت در جهت اهداف دولت نوپای اسلامی و درجهت و تاسیس جامعه آرمانی و ایجاد تمدن اسلامی بکار گرفته شد. این مقاله با روش تاریخی و مبتنی بر اسناد و منابع متقدم و متاخر در پی واکاوی آن است و نتایج حاصله را ارائه نماید.

…….

……………