سنجش و تحلیل تاب آوری محلات ناکارآمد شهری مشهد در مواجه با بحران های انسان-ساخت همچون جنگ از منظر اصول پدافند غیرعامل (مورد پژوهی: محله امام هادی (ع))

طی سال های اخیر، آسیب پذیری بافت های فرسوده شهری از یک سو به سبب فرسودگی کالبدی و عملکردی این نوع بافت ها، در مواقع بروز بحران های انسان ساخت از قبیل جنگ و مخاطرات طبیعی افزایش‌یافته و از سوی دیگر به سبب وجود مراکز مهم جمعیتی همانند مساجد جامع، مراکز اقتصادی حیاتی شهر همچون بازار تاریخی و همچنین قرارگیری برخی از مراکز اداری و سیاسی مهم شهری در دل این نوع بافت ها، بافت های فرسوده شهری را به یک نقطه هدف مناسب برای دشمن بدل نموده که در صورت تهاجم، میزان تلفات جانی و مالی در آن به‌شدت افزایش خواهد یافت که این مسئله ضرورت برنامه ریزی برای تاب آوری این بافت ها با محوریت پدافند غیرعامل را دوچندان نموده است. بدین ترتیب، پژوهش حاضر در راستای سنجش و تحلیل وضعیت تاب آوری محله امام هادی (ع) شهر مشهد در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل انجام‌گرفته است. در این پژوهش، پس از مرور مبانی و مفاهیم نظری مرتبط، به تدوین چارچوب سنجشی این پژوهش اقدام شده و سپس مبتنی بر آن، پرسشنامه ای محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بین 150 نفر از ساکنان محله امام هادی (ع) به‌صورت تصادفی توزیع‌شده و نتایج حاصل از پرسشنامه آن ها با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای مورد تجزیه و تحلیل واقع‌شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که محله امام هادی (ع) شهر مشهد از منظر مولفه‌های کالبدی (با میانگین 35/2) و مدیریتی- نهادی (با میانگین 87/1) تاب آوری محلی در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد؛ بدین ترتیب می توان اذعان داشت که محله امام هادی (ع) شهر مشهد (با میانگین 11/2) از منظر تاب آوری محلی در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل از شرایط مطلوبی برخوردار نیست که از این نظر، ارائه راهکارهای برنامه ریزانه و طراحانه در راستای بهبود تاب آوری این محله در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با تاکید بر اصول پدافند غیرعامل ضرورت پیدا می کند.