نمود مفاهیم شیعی در پیدایش نقوش تزئینی مساجد صفویه و قاجاریه (بررسی تطبیقی مسجد امام اصفهان و مسجد امام بروجرد)‏

مذهب تشیع، در پی جریان تاریخی سقیفه و شکل گیری خلافت با تاکید بر حقانیت و پیروی از امام علی(ع) و اهل بیت ایشان ‏شکل گرفت و منادی رهبری نهضت عدالت خواهانه ای شد که در مقابل خلافت رسمی و اشرافیت عربی از خود واکنش نشان داد. ‏در این پژوهش، سعی شده تا با مقایسه معماری دوره صفویه و یک دوره بعد از آن (قاجاریه)، به بررسی اصول، مبانی و الگوهای ‏قدیم معماری ایران و نوآوری هایی پرداخته شود که از نظر فضا در این دوران به وجود آمده است؛ هرچند به نظر می رسد، معماری ‏دوره قاجار، قوت لازم خلق یک معماری جدید را نداشته است. از این رو در این پژوهش، دو شاهکار هنر و معماری اسلامی و ‏شیعی این سرزمین، یعنی مسجد امام خمینی اصفهان و مسجد امام بروجرد، با بازشناخت اصول قدسی حاکم بر طراحی مساجد ‏شیعی بررسی تطبیقی شده است. بر اساس نتایج تحقیق، می توان تفاوت و به نوعی تکامل دوران صفویه تا قاجاریه را در عواملی ‏چون طرح، نقوش و تزئینات به کار رفته در کتیبه ها، رنگ های استفاده شده در تزیینات و مناره ها جست و جو کرد. ‏