کالایی شدن دین؛ مطالعه فرآیند تقدس‌گرایی تا کالایی شدن محصولات منتسب به آستان قدس رضوی

هدف: هدف این پژوهش بررسی فرآیند کالایی شدن اشیایی است که به‌طور ذاتی تجاری نیستند و در ابتدا دارای ارزش معنوی و ارتباطی با امر مقدس هستند. این پژوهش به‌ویژه به مطالعه فروش محصولات متبرک آستان قدس رضوی در اینستاگرام می‌پردازد تا مشخص کند چگونه این اشیاء در بازار مصرف عرضه می‌شوند و با آن‌ها به‌عنوان کالا برخورد می‌شود.روش‌شناسی پژوهش‌: در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. داده‌ها از صفحات فروش محصولات متبرک آستان قدس رضوی در اینستاگرام جمع‌آوری و تحلیل شده‌اند تا فرآیند کالایی‌شدن این اشیاء بررسی شود.یافته‌ها: نتایج تحلیل محتوای کیفی نشان داد که فرآیند کالایی شدن در مورد محصولات متبرک آستان قدس رضوی طی شده است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که این اشیاء با پذیرش ساختار بازار، به کالاهایی تبدیل شده‌اند که می‌توانند هویت‌آفرینی کنند، ارتباط معنوی با افراد برقرار کنند، تجربه‌های گذشته را بازتداعی کنند، نشانه وفاداری باشند و برای افراد ارزش‌مندی ایجاد کنند.بحث و نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان می‌دهد که اشیاء متبرک با ارزش معنوی در فرآیند کالایی شدن می‌توانند به کالاهای بازاری تبدیل شوند که علاوه‌بر ارزش اقتصادی، دارای ابعاد مختلف هویتی و معنوی نیز هستند. این نتایج می‌تواند به درک بهتر تعامل دین و بازار مصرف کمک کند و چالش‌های نظری و عملی مرتبط با آن را روشن سازد.

the commodification of religion: a study of the process from sanctification to the commodification of products associated with the holy shrine of imam reza

objective: the aim of this study is to examine the process of commodification of objects that are not inherently commercial and initially have spiritual value and a connection to the sacred. this research particularly focuses on the sale of blessed products of the astan quds razavi on instagram to determine how these objects are offered in the consumer market and treated as commodities.research methodology: this research employs qualitative content analysis. data was collected from the sales pages of blessed products of the astan quds razavi on instagram and analyzed to examine the commodification process of these objects.findings: the results of qualitative content analysis showed that the process of commodification has occurred for the blessed products of the astan quds razavi. these findings indicate that these objects, by accepting the market structure, have become commodities that can create identity, establish spiritual connection with individuals, evoke past experiences, serve as a sign of loyalty, and create value for people.discussion and conclusion: the present study shows that blessed objects with spiritual value can be transformed into market commodities in the process of commodification, which in addition to economic value, also have various identity and spiritual dimensions. these results can contribute to a better understanding of the interaction between religion and the consumer market and clarify the related theoretical and practical challenges.