بررسی نقش بازیگران غیردولتی همسو با ایران بر محیط امنیتی منطقه غرب آسیا در دوره بعد از 2011

منطقه غرب آسیا از سال 2011 و پس از تحولات موسوم به بیداری اسلامی یا بهار عربی، با مسائل مختلفی درگیر بوده است که یکی از مهم‌ترین آنها نقش بازیگران غیردولتی است. بازیگرانی که برخی همسو با ایران و برخی دیگر در تقابل با ایران قرار داشتند. بازیگران همسو با ایران که از جمله حزب الله لبنان، حماس و حشد الشعبی همچنین حوثی‌ها در یمن هستند، در تعریف نظم جدید منطقه‌ای نقش بسیار عمده‌ای داشته‌اند. این نوشتار با روش کیفی و مبتنی بر رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مفهوم محیط امنیتی با تکیه بر دیدگاه باری بوزان، این سوال را مطرح ساخته است که بازیگران غیردولتی همسو با ایران چه تاثیری بر محیط امنیتی منطقه غرب آسیا بعد از سال 2011 داشته‌اند؟. فرضیه پژوهش این است که بازیگران غیردولتی همسو با ایران محیط امنیتی منطقه غرب آسیا را در ابعاد عینی-جغرافیایی و ذهنی– روانی تحت تاثیر قرار داده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بازیگران غیردولتی همسو با ایران در بعد عینی در قالب نظام منطقه‌ای دولت‌محور، گسترش قدرت ایران در غرب آسیا، ایجاد بازدارندگی منطقه‌ای برای ایران، افزایش رقابت‌های منطقه‌ای، ترسیم خطوط جدید ژئوپلیتیکی و ایجاد و گسترش منازعه نیابتی در غرب آسیا، و در بعد ذهنی – روانی در قالب‌های تمرکز بیشتر بر قدرت نرم، برآمدن الگوهای هنجاری نوپدید، روآمدن اسلام سیاسی انقلاب اسلامی و تاکید بر خروج دولت‌های فرامنطقه‌ای، محیط امنیتی غرب آسیا را تحت تاثیر قرار داده‌اند.

investigating the role of non-state actors aligned with iran on the security environment of the west asian region in the period after 2011

the role of non-state armed actors is one of the major concerns that the west asian region has been dealing with since 2011, following the events referred to as the islamic awakening arab spring—actors, some of whom have been aligned with and others who have opposed iran. actors aligned with iran, such as hezbollah of lebanon, hamas, and the popular mobilization forces (al-hashd al-shaabi), along with the houthis in yemen, have been instrumental in shaping the new regional order. this article explores the impact of non-state actors aligned with iran on the environmental security of the western asia region after 2011, based on barry buzan’s concept of environmental security. it does so using a qualitative methodology, a descriptive-analytical approach. the research hypothesizes that iran-aligned non-state actors have impacted the objective-geographical and mental-psychological components of the environmental security of the western asia region. the research findings indicate that non-state actors aligned with iran concerning western asia’s environmental security, in the objective dimension, are responsible for undermining government sovereignty and the state-oriented regional order, increasing iran’s power in west asia, acting as a regional deterrent for iran, escalating rivalry among states in the region, defining new geopolitical boundaries, in addition to generating and intensifying proxy conflicts in west asia. furthermore, it pertains to the mental-psychological dimension they caused: the rise of iran’s soft power, the formation of new normative models, the rise of political islam of the islamic revolution, and the emphasis on the retreat of extra-regional state