اثر مخارج نظامی بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران (رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی)

جهت و میزان رابطه بین مخارج نظامی و رشد اقتصادی به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصاد کلان موضوعی است که سال‌های طولانی مورد بحث اقتصاددانان بوده است. بررسی این رابطه با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی کشورهای مختلف دارای پیچیدگی‌هایی است که باعث شده است پاسخ روشن و واضحی برای این رابطه در بین کشورهای مختلف و در زمان‌های مختلف وجود نداشته باشد. با این حال بررسی این موضوع برای اقتصاد ایران نیازمند آزمایش تجربی است. در تحقیق حاضر با تکیه بر رویکرد الگوسازی تعادل عمومی پویای تصادفی و تفکیک آثار تخصیصی مخارج نظامی بر بخش های مختلف اقتصادی مانند خانوار، بنگاه و دولت، سعی شده تا چگونگی اثرگذاری مخارج نظامی بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق از روش تخمین بیزین برای مقداردهی پارامترها استفاده شده است. داده‌های قابل مشاهده برای کالیبراسیون و تخمین پارامترها شامل داده‌های فصلی تولید ناخالص داخلی، مصرف و مخارج نظامی سال‌های 1367 تا 1399 بانک مرکزی و موسسه بین المللی صلح استکهلم است. نتایج بدست آمده از خروجی شبیه‌سازی متغیرها در الگو حاکی از اثرگذاری مثبت مخارج نظامی بر رشد تولید و مصرف است. درواقع زمانی که امنیت ملی به عنوان خروجی مخارج نظامی و یک کالای عمومی در الگوسازی اقتصادی لحاظ گردد، خانوار و بنگاه‌ها به عنوان دو بخش اصلی الگوی تعادل عمومی از منافع ناشی از آن بهره برده و وجود امنیت ملی توسعه‌دهنده فعالیت‌های اقتصادی تلقی می‌گردد. لازم به ذکر است بر اساس خروجی تجزیه واریانس الگو، تکانه‌های بهره‌وری و تکنولوژیکی مهم‌ترین عامل در ایجاد تغییرات پایدار در تولید و سایر متغیرهای حقیقی اقتصاد کلان هستند.

an examination of the effects of military expenditure on key macroeconomic variables of iran through the dsge approach

the question of the direction and extent of the relationship between military spending and economic growth has perhaps been one of the most contentious macroeconomic issues discussed by economists during the past decades. thus far, numerous studies have been conducted in different countries around the world on this subject that have produced varied and often contradicting answers to this question. this article, by employing a stochastic dynamic general equilibrium modeling approach, isolates the effects of military expenditure on various economic sectors, including households, enterprises, and the government, to examine how military expenditure affects macroeconomic variables in iran. in so doing, the methodology of this paper utilizes the bayesian estimation method to determine the structural parameters of the model. for this purpose, seasonal time series data on gdp, consumption and military spending for the 1988 to 2020 period were obtained from the central bank of iran and sipri.the results obtained from the simulation output of the variables in the model indicate the positive effect of military spending on production and consumption growth. considering the status of national security as a public good, in conjunction with the effect of military spending on output in economic models, households, and enterprises as the two key sectors in general equilibrium model benefit greatly from the enhancement of national security and its associated industries. it should be noted that even though the effect military spending on output has been positive, based on the output of analysis of the variance of the model, productivity and technological shocks are the most significant factors in creating sustainable changes in production and other real macroeconomic variables.