شناسایی فرصت‌های راه‌اندازی کسب‌وکارهای کارآفرینانه: تلاشی در جهت دستیابی به معیشت پایدار روستایی

مقدمه: رویکرد معیشت پایدار در طول سال‌های گذشته بهترین روش برای پرداختن به مسائل فقر و توانمندسازی فقرا بوده و سعی دارد مشکل فقر و آسیب‌پذیری نواحی روستایی را به‌شکلی همه‌جانبه‌نگر و بر محوریت توسعه منابع انسان حل کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی فرصت‌هایی برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کارآفرینانه در راستای دستیابی به معیشت پایدار روستاییان شهرستان مهاباد طراحی و انجام گرفت.روش‌شناسی: برای رسیدن به هدف مورد نظر، از رویکرد ترکیبی (کیفی-کمی) و روش های دلفی و تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. جامعۀ موردمطالعه در این پژوهش، متخصصان، صاحب‌نظران، خبرگان و افراد باتجربه در حوزه کارآفرینی روستایی و کشاورزی در شهرستان مهاباد بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، 24 نفر از آنان به‌عنوان اعضای پانل دلفی انتخاب گردیدند. در این پژوهش، پس از سه دور بررسی، نسبت به فرصت‌های راه‌اندازی کسب‌وکارهای کارآفرینانه، اجماع حاصل شد. ابزار اصلی پژوهش در دور اول دلفی، پرسشنامه‌ای با پرسش‌های باز پاسخ، در دورهای دوم و سوم، پرسشنامه با پرسش‌های بسته و باز پاسخ و در مرحله تحلیل سلسله مراتبی، ابزار پژوهش پرسشنامه مقایسات زوجی بود. داده‌ها با استفاده از کدگذاری، تحلیل محتوا و آماره‌های توصیفی در محیط نرم‌افزارهای spss، excel و expert choice تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: براساس نتایج، توسعه باغات مکانیزه (سیب، انگور، گردو، هلو وغیره)، توسعه واحدهای دامی (سبک و سنگین) کوچک و تولید و فروش لبنیات محلی، احداث واحدهای سردخانه چندمنظوره جهت نگهداری محصولات کشاورزی و دامی و توسعه صنایع فرآوری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی، باغی و دامی، به‌عنوان مناسب‌ترین فرصت‌ها برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کارآفرینانه در نواحی روستایی شهرستان مهاباد، شناسایی گردیدند. فرصت‌هایی که اهمیت کمتری داشتند، عبارت بودند از: احداث کشتارگاه مکانیزه دام سنگین و سبک، توسعه تولید قارچ و حل مشکل بازاریابی، توسعه کاشت گیاهان دارویی و ایجاد کارگاه بسته‌بندی و عصاره‌گیری و توسعه صنایع تبدیلی جهت کاهش خام فروشی محصولات کشاورزی و باغی. همچنین، براساس ظرفیت ایجاد اشتغال، فرصت‌های مرتبط با بخش کشاورزی، براساس سهولت بهره برداری از فرصت، فرصت‌های مرتبط با بخش صنایع‌دستی و مشاغل خانگی و براساس تناسب فرصت با قابلیت‌های منطقه، فرصت‌های مرتبط با بخش کشاورزی، بالاترین اولویت را در بین فرصت‌های کارآفرینی در نواحی روستایی شهرستان مهاباد، داشتند.نتیجه‌گیری/ دستاوردها: به‌طورکلی نتایج پژوهش حاکی از آن بود که فرصت‌های کسب‌وکار بسیاری در منطقه موردمطالعه وجود دارد که به‌صورت کشف نشده و یا بلااستفاده، باقی‌ مانده‌اند و یافتن این فرصت‌ها، باعث اشتغال‌زایی، رشد اقتصادی ملی و منطقه‌ای و بهبود معیشت پایدار روستاییان می‌گردد که بیانگر الزام به نیازسنجی و برنامه‌ریزی توسعه‌ای محلی و منطقه‌ای در این زمینه است.

identifying the opportunities to start entrepreneurial businesses: an effort to achieve sustainable rural livelihood

introduction: the sustainable livelihood approach has been the best way to address the issues of poverty and empowerment of the poor over the past years. it tries to solve the problem of poverty and vulnerability in rural areas in a comprehensive and human-centered way. accordingly, the present research was conducted to identify opportunities to start entrepreneurial businesses to achieve rural people’s sustainable livelihood in mahabad township.methodology: to achieve the desired goal, a mixed-methods approach (qualitative-quantitative), the delphi technique, and the analytical hierarchy process (ahp) were used. the community studied was composed of specialists, experts, and experienced people in the field of rural entrepreneurship and agriculture, among whom 24 were selected as delphi panel members using the purposive sampling method. a consensus was reached regarding the opportunities of starting entrepreneurial businesses after three rounds. the main research instrument was a questionnaire with open-ended questions in the first delphi round, a questionnaire with closed and open-ended questions in the second and third rounds, and a pairwise comparison questionnaire in ahp. the data were analyzed using coding, content analysis, and descriptive statistics in spss, excel, and expert choice software.findings: based on the results, the most suitable opportunities to start entrepreneurial businesses in the rural areas of mahabad township were revealed to be the development of mechanized orchards (apples, grapes, walnuts, peaches, etc.), the development of small livestock farms (light and heavy), the production and sale of local dairy products, the construction of multi-purpose cold storage units to store agricultural products and livestock, and the development of processing and packaging industries of agricultural, horticultural, and livestock products. the less important opportunities were the construction of a mechanized slaughterhouse for heavy and light livestock, the development of mushroom production and solving the marketing problem, the development of planting medicinal plants, the construction of packaging and extracting workshops, and the development of processing industries to reduce the raw sale of agricultural and horticultural products. also, the top priority among the entrepreneurial opportunities in the rural areas of mahabad was found to be opportunities related to the agricultural sector based on the capacity to create employment, opportunities related to the handicraft sector and home businesses based on the ease of using the opportunity, and the opportunities related to the agricultural sector based on the suitability of the opportunity with the capabilities of the region.conclusion/ implications: in general, the results indicate that there are many yet uncovered business opportunities in the study area. grasping them will contribute to creating employment, boosting national and regional economic growth, and improving the sustainable livelihood of the villagers, showing the need for reprogramming.