بررسی نقش تعدیل‌گر فرهنگ سازمانی در رابطه بین سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت و گرایش به کارآفرینی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه شهید بهشتی)

مقدمه: چندین دهه است که مقولۀ گرایش به کارآفرینی به‌عنوان یک مطالعه جدّی و منسجم موردتوجّه پژوهشگران قرار گرفته است. گرایش به کارآفرینی وضعیّتی است که در آن یک فرد تمایلات خود را در رابطه با رفتار کارآفرینانه در یک سازمان مستقل نشان می‌دهد. فرهنگ سازمانی در معرفی سیستم‌های اطلاعاتی در یک سازمان بسیار مهم است. مفهوم فرهنگ با نگرش، ارزش، اهداف و شیوه‌های سازمانی، حرفه‌ای و ملّی مرتبط است. در دهۀ 1960، «سیستم‌های اطلاعات مدیریت» برای اوّلین بار در قالب یک مفهوم مطرح شد. یکی از وظایف سیستم‌های اطلاعات مدیریت جمع‌آوری، پردازش و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های سازمان است. امروزه شرکت‌های بزرگ فناوری نظیر «فیس‌بوک، توییتر و اسنپ» توانستند با استفاده از سیستم‌های اطلاعات مدیریت به موفقیت‌هایی دست پیدا کنند. در مورد سیستم‌های اطلاعات مدیریت، فرهنگ سازمانی و گرایش به کارآفرینی پژوهش‌های فراوانی انجام شده است، ولی پژوهشی که هر سه متغیر را مورد بررسی قرار دهد یافت نشده است؛ بنابراین، در پژوهش حاضر پاسخگویی به این پرسش اساسی مدّ نظر بود که آیا فرهنگ سازمانی می‌تواند نقش تعدیل‌گر در رابطه میان سیستم‌های اطلاعات مدیریت و گرایش به کارآفرینی ایفا کند؟روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از حیث روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود که با استفاده از رهیافت مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ کارکنان دانشگاه شهید بهشتی تشکیل می‌دادند که تعداد آن‌ها بر طبق آمار 1127 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 288 نفر به‌عنوان نمونه آماری پژوهش تعیین شد که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامۀ استاندارد بوده که روایی صوری و محتوایی آن‌ها توسط متخصصان تایید و برای تعیین پایایی پرسشنامه‌های سیستم‌های اطلاعات مدیریت، فرهنگ سازمانی و گرایش به کارآفرینی، ضریب آلفای کرونباخ به­ترتیب 0.88، 0.82 و  0.85 به‌دست آمد. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای spss و lisrel انجام شد.  یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت بر گرایش به کارآفرینی تاثیر مثبت و معناداری داشت. نتایج موید آن بود که سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت بر فرهنگ سازمانی تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین، نتایج بیانگر آن بود که فرهنگ سازمانی بر گرایش به کارآفرینی تاثیر مثبت و معناداری دارد. افزون بر این،، یافته‌ها نشان داد که فرهنگ سازمانی در رابطه بین سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت و گرایش به کارآفرینی نقش تعدیل‌گر را ایفا می‌کند.نتیجه‌گیری/ دستاوردها: با توجّه به نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مبنی بر رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و گرایش به کارآفرینی، به‌ مدیران و مسئولان ­ذی‌ربط پیشنهاد می‌شود که به فرهنگ‌سازمانی و مولفه‌های آن در سازمان اهمیّت دهند و در زمینۀ تقویت تسهیم دانش، ارتباطات باز، نظام پاداش‌دهی، هدایت و رهبری، معنا‌داری کار و ریسک‌پذیری تلاش کرده و به نیروی انسانی به‌عنوان باارزش‌ترین منبع در سازمان توجّه کنند و از این‌طریق میزان گرایش به کارآفرینی را در سازمان ارتقاء دهند. همچنین، مدیران بایستی از سیستم‌های اطلاعاتی به‌منظور گسترش فرهنگ و ترویج کارآفرینی در بین کارکنان استفاده نمایند و نیز از حداکثر امکانات و منابع مادی برای نیل به اهداف مشخص بهره گیرند.

the investigation of the mediating role of organizational culture in relationship between management information systems and entrepreneurial tendency (the case of study: the staff of shahid beheshti university)

introduction: researchers have considered the category of entrepreneurial tendency a serious and coherent study for several decades. the entrepreneurial tendency is a situation in which a person shows his tendencies in relation to entrepreneurial behavior in an independent organization. organizational culture is very important in introducing information systems in an organization. the concept of culture is related to attitude, values, goals, and organizational, professional, and national methods. in the 1960s, &management information systems (mis)& were first proposed as a concept. a function of miss is to collect, process, and analyze organizational data. today, large technology companies, such as facebook, twitter, and snap, have achieved success by using miss. much research has been conducted on miss, organizational culture, and entrepreneurial tendency, but so far, no research has examined all three variables. therefore, the current research is an effort to answer the basic question as to whether organizational culture can play a mediating role in the relationship between miss and entrepreneurial tendency.methodology: the research is an applied study in goal and a descriptive correlational study in methodology, which used structural equation modeling (sem). the statistical population consisted of all staff of shahid beheshti university (n = 1127). the cochran formula was used to determine the sample size as 288 individuals, who were selected by the stratified sampling method. the main tool for data collection was a standard questionnaire, whose face and content validity were confirmed by experts. cronbach’s alpha coefficient was used to determine the reliability of the questionnaires on miss, organizational culture, and tendency to entrepreneurship, which were obtained as 0.88, 0.82, and 0.85, respectively, showing that all three questionnaires were reliable. data were analyzed at both descriptive and inferential levels using spss and lisrel software.findings: based on the results, miss have a positive and significant effect on organizational culture and entrepreneurial tendency, and organizational culture has a positive and significant impact on entrepreneurial tendency. in addition, the mediating role of organizational culture was confirmed in the relationship between miss and entrepreneurial tendency.conclusion/ implications: according to the results of the data analysis based on the relationship between organizational culture and entrepreneurial tendency, it is suggested that the relevant managers and officials consider organizational culture and its components in the organization. it is necessary to strive for knowledge sharing, open communication, benefit systems, guidance and leadership, work meaningfulness, and risk-taking, pay attention to human resources as the most valuable resource in the organization, and promote the level of entrepreneurship in the organization. also, it is suggested that managers use information systems to spread culture, promote entrepreneurship among employees, and use the maximum facilities and material resources to achieve specific goals.