متن به‌مثابه گفتمان و عمل و گزاره‌های کنش‌‌گفتار؛ بررسی آرای پل ریکور و جان سرل

هدف این تحقیق بررسی آرای دو فیلسوف قاره‌ای و تحلیلی غرب، پل ریکور و جان سرل، درباره ماهیت متن و گزاره‌ها است. ریکور در دوره دوم تفکر خود، افقی جدید در هرمنوتیک فلسفی گشود و بر اساس آن، بررسی ماهیت متن و معناشناسی را هدف اصلی هرمنوتیک خود قرار ‌داد. از نظر او، متن نه‌تنها شامل نوشتار و گفتار است، بلکه کنش و فعالیت‌های بشری و حتی کل علوم‌انسانی را نیز دربرمی‌گیرد. او با گسترش معنای متن، می‌کوشد علاوه بر سازش میان تبیین و تفهم، به‌نحوی میان علوم‌انسانی و علوم طبیعی نیز سازش ایجاد ‌کند. جان سرل نیز در مقام یک فیلسوف تحلیلی، با بسط معنای گزاره‌ها و ارائه نظریه کنش‌‌گفتار، تا حدی از چهارچوب فلسفه تحلیلی فراتر رفته و به فلسفه‌های قاره‌ای نزدیک‌تر می‌شود. سرل نقش بنیادی زبان را توان انجام کنش‌های گوناگون معرفی می‌کند. به باور او، گزاره‌ها و جملات، علاوه بر جنبه نظری، از جنبه عملی نیز برخوردارند و با افعال مضمون در خود (فعل مضمون در سخن) معنا پیدا می‌کنند. ریکور درصدد رمزگشایی معانی پنهان در متن است، هم‌چنانکه در نظریه ‌سرل، این فعل مضمون در سخن است که معنای غیرمستقیم گفتار را دربردارد. ریکور به این نکته اشاره می‌کند که در جریان شکل‌گیری سخن، ابتدا مکالمه‌ای میان فرد با خودش برقرار می‌شود و کنش‌ها در واقع قصد گوینده را نشان می‌د‌هند؛ همچنانکه سرل به قصدی که گوینده در گفتار خود دارد، بها می‌دهد و ارجاع کنش‌‌گفتار را در مقصود گوینده می‌بیند. تکیه ریکور در کنش معنادار مانند تکیه سرل در کنش گفتاری بر فعل مضمون در سخن است. با بررسی انجام شده در این تحقیق، می‌توان شباهت تفکر این‌دو فیلسوف را در چهار محور دانست: «مفهوم فهم»، «تاویل»، «معناشناسی»، «ارتباط زبانی» و «کنش».

text as act, discourse, and speech-act propositions: a study of paul ricoeur and john searle’s views

the present paper aims to explore the views of two great continental and analytic philosophers, paul ricoeur and john searle concerning the nature of text and propositions. ricoeur first aimed to examine the nature of text and semantics in his hermeneutic study. to do this, he expanded the meaning of the text, which included writing, speaking, human acts, and even human sciences. by expanding the meaning of the text, in addition to a compromise between explanation and understanding, he tries to make a compromise between humanities and natural sciences. john searle too as an analytic philosopher expanded the meaning of the propositions by proposing his theory of speech-act propositions. in this way, he parted himself from classic analytic philosophy and approached continental philosophy. searle sees the fundamental role of language as the function of performing various actions. according to him, propositions and sentences have a practical aspect as well as a theoretical aspect and they have meaning with illocutionary acts. ricoeur is trying to decode the hidden meaning in the text, as in searle’s theory, it is the illocutionary act in the speech that includes the indirect meaning of the speech. ricoeur points out that during the formation of speech, a conversation is first established between the person and himself and acts show the intention of the speaker, as searle values the speaker’s intention in his speech. ricoeur’s reliance like searle’s reliance is on the illocutionary act. the present paper is an attempt to highlight the common points of these two philosophers: ’the concept of understanding and interpretation’, ‘semantics’, ‘linguistic communication’, and act.