تحلیل و ارزیابی تعین ماهیت تاریخیت دین در سه دوره باستان، مسیحیت و مدرن، از منظر نیچه

دین در اندیشه نیچه به مثابه تمامی عناصر قوام ‌بخشی است که سهمی به ‌سزا در وحدت سیاسی، تعالی فردی، و تعلیم و تربیت همگانی در حکومت‌های باستانی و مسیحی داشته است. نقش دین در برتری سیاسی و فرهنگی جوامعِ دوران‌های گذشته، بی‌بدیل بوده، چراکه در آن دوران‌ها، نوع فرماندهی در قالب «حکومت‌‌توده» بوده است. یکی از بازوان اصلی فرماندهی در این نوع حکومت‌ها ‌اعم از جمهوری و پادشاهی‌ دین بوده که حتی نقشی به‌مراتب برتر از دیگر بازوی فرماندهی، یعنی نیروی نظامی، داشته است. نیچه در این تحلیل، خود را وامدار ماکیاولی می‌داند. او در بررسی خود، سیر تغییر نوع فرماندهی جامعه را از «حکومت ‌ ‌توده» دین‌ مدار به ‌سمت «دولت ‌ ‌ملت سکولار»، با حساسیتی خاص دنبال می‌کند. نیچه در پی تعین ماهیت تاریخیت دین، در نمونه فرهنگ‌های نیرومندِ دیندار و ضعیفِ بی‌دین گشته که در نتیجه آن، فرهنگ‌های والا و پست شکل گرفته است. او معتقد است پس از سپری شدن دوران سخت و چالش‌برانگیز کشاکش بین کلیسا و علم، به‌مرور زمان برای شخص و جامعه ابرانسانی، روشن خواهد شد که دین و علم، ستارگانی جدا از هم در آسمان فرهنگ انسانی هستند که هم‌شانه با هم پیش می‌روند، بی‌آنکه حتی بتوان تعارضی مابین آنها متصور شود، چرا ژکه چنین چیزی دیگر نه موضوعیت خواهد داشت و نه ممکن خواهد بود. روش این مقاله، تحلیلی و توصیفی است.

the determination of the historicity of religion in the three periods: ancient, christianity, and modernity; from nietzsche’s point of view

in nietzsche’s thought, religion includes all the powerful elements that had a significant contribution to political unity, individual excellence, education, and upbringing of all in ancient and christian governments. the role of religion in the political and cultural supremacy of the past societies was unmatched because in those times the type of command was in the form of government and mass. one of the main arms of command in this type of government, whether republic or kingdom, was religion, which even had a far superior role than the other arm of command, i.e. military force. the course of change in the type of command of the society from the religion-based government and mass to the secular state-nation; follows with special sensitivity. nietzsche sought to determine the nature of the historicity of religion in the strong religious and weak irreligious cultures which resulted in the formation of strong and base cultures. after the difficult and challenging period between the church and science; nietzsche believes that after the difficult and challenging period between the church and science has passed, over time it will become clear to the person and the superhuman society that religion and science are separate stars in the sky of human culture that go hand in hand; without even being able to imagine a conflict between them; because such a thing will no longer be relevant nor will it be possible. the method of this article is analytical and descriptive.