تاملی در تطور فکری ویتگنشتاین بر پایه نظریات او در باب اسطوره

طبق تفسیر رایج از ویتگنشتاین، دوره‌های فکری او به دو دوره متقدم و متاخر تقسیم می‌شود. در دوره متقدم که مهم‌ترین نمود آن، تراکتاتوس است، ویتگنشتاین برای زبان و گزاره‌های زبانی ذاتی ثابت قائل است که موجب می‌شود جمله‌های خارج از آن، نظیر جمله‌های مربوط به اسطوره و آیین، بی‌معنا تلقی شوند. در دوره متاخر که تحقیقات فلسفی نماینده برجسته آن است، ویتگنشتاین با عدول از دیدگاه اولیه خود، بازی‌های زبانی متعدد را به‌رسمیت می‌شناسد و به این ترتیب، مجالی برای بازی‌های زبانی اساطیری گشوده می‌شود، اگرچه هنوز صرفاً بازی زبانی علم، گزاره صادق و کاذب تولید می‌کند. با این همه، مقاله حاضر مدعی است که بر مبنای سیر تطور فکری ویتگنشتاین درباب اسطوره و آیین در کتاب در باب یقین، باید دوره سومی نیز در تفکر ویتگنشتاین در نظر گرفت. در این دوره سوم، اولاً، دیگر بازی زبانی علم واجد وضعیت ممتاز شناختی نیست، ثانیاً، می‌توان سخن از صدق و کذب گزاره‌های اسطوره‌ای و آیینی نیز به‌میان آورد. چنین رویکردی ما را به نوعی تکثرگرایی در باب صدق رهنمون می‌شود.

analysing wittgenstein’s intellectual development based on his ideas on myth

according to the standard reading of wittgenstein, there are two philosophical periods in his life. the earlier wittgenstein, whose main work is the tractatus, believes in a fixed essence of language and linguistic propositions. therefore, other sentences, such as mythical or ritual sentences are meaningless and have no corresponding proposition. the later wittgenstein, with his philosophical investigations, denying his earlier thesis, recognizes various language games. so, there is a place for mythical language games, though mythical sentences are not true. however, this article argues that we should also consider a third wittgenstein based on his ideas on myth and ritual in his unfinished book on certainty.  according to this third wittgenstein, firstly, the language game of science doesn’t have the cognitive privilege over other language games, and second, we can talk about the truth and falsity of mythical and ritual propositions. this leads to a pluralism about truth.