آسیب‌شناسی تصویرپردازی سینمای ایران از ازدواج؛ با تاکید بر دیدگاه اسلام

در این مقاله، ضمن تبیین رویکرد هنجاری اسلام به موضوع ازدواج در حوزه‌هایی مثل «لزوم کمک به فرزندان در جهت تشکیل خانواده»، «سنّ مناسب ازدواج»، «فاصلۀ سنّی همسران»، «همسان‌همسری»، «فرایند همسرگزینی تا ازدواج»، «مولفه‌های انتخاب آگاهانه همسر» و... تلاش ‌شده است تا روند عمومی بازنمایی ازدواج در سینمای ایران در نسبت با آن مطالعه شود. سوال اصلی این تحقیق این است که برساختۀ ازدواج در سینمای ایران چقدر با دیدگاه اسلام دربارۀ ازدواج منطبق است؟این مطالعه با روش تحلیل محتوای کمّی انجام شده است و جامعۀ آماری تحقیق، عبارت است از کل فیلم‌های سینمای ایران از سال 1376 تا 1390 که در آن‌ها یکی از نقش‌های اصلی فیلم به‌نحوی با مسئله ازدواج خود درگیر می‌شود. از میان حدود 150 فیلم که از این ویژگی برخوردار بوده‌اند، 116 فیلم در دسترس، جامعۀ آماری تحقیق را تشکیل داده است.تحلیل محتوای فیلم‌ها حاکی از بروز شش روند نامطلوب در بازنمایی ازدواج در سینمای ایران است. آسیب‌های عمده بازنمایی ازدواج در سینمای ایران عبارت است از: برساختۀ کمرنگ شدن ازدواج به‌مثابه مقوله‌ای غیرجدی، کمرنگ شدن مرزهای معنایی روابط پیش و پس از ازدواج (تقلیل معنای شرعی ازدواج)، هم‌نشینی ازدواج با تنش، تضعیف وجوه آیینی ازدواج و بازنمایی غیرواقعی از ازدواج.